Joodse traditie als permanent leren

68

Onder traditie wordt hier datgene verstaan, wat de generaties aan elkaar overleveren in de vorm van gewoontes, gebruiken, normen, waarden, oordelen, vooroordelen, bijgeloof, mythen, theorieën (ook wetenschappelijke), taboes, instellingen (zoals bijvoorbeeld huwelijk, kerk, school, politieke partij), toekomstdromen, angsten enz. (Vgl. p. 28) Traditie op zich is noch heilig noch goddeloos, noch goed noch slecht, noch waardevol noch waardeloos, maar alles wat men zich van het verleden kan herinneren en nu nog een rol speelt.

Een traditie die oud is, hoeft niet ouderwets te zijn en een moderne traditie hoeft niet progressief te zijn.

Traditionele kennis op voorhand verwerpen of accepteren is onverstandig en nutteloos. Zoals alle kennis moet ook traditionele kennis kritisch getoetst en onderzocht worden. (Vgl. p. 28)

Onder gezag wordt een kwaliteit van de communicatie verstaan en niet die van een persoon of personen:

(1) Gezag berust op het vermogen tot beredeneerde verklaring.

(2) De verklaring en niet de verklaarder bezit gezag.

(3) De verklaring moet door de groep, waarvoor de verklaring bedoeld is, zodanig begrepen kunnen worden, dat de groep ermee kan instemmen.

De woorden 'gezag' en 'macht' worden in deze studie niet als synoniemen opgevat. (Vgl.pp. 29-32)

Wereldbeeld is de voorstelling die men, die iemand of een bepaalde groep van mensen, zich op een bepaalde tijd en op een bepaalde plaats omtrent de werkelijkheid van de wereld vormt. (Vgl. p. 32) Hoewel de mens deel uitmaakt van de wereld en het mensbeeld een onderdeel van het wereldbeeld is, wordt in deze studie het mensbeeld apart besproken, omdat het juist dit aspect van het wereldbeeld is, dat op het leerproces in het algemeen en elk individueel leren in het bijzonder de sterkste invloed heeft.

Onder mensbeeld wordt de voorstelling verstaan, die men, die iemand of een bepaalde groep van menden, zich op een bepaalde tijd en op een bepaalde plaats omtrent de menselijke mogelijkheden en beperkingen vormt. Ook het zelfbeeld valt onder het mensbeeld. (Vgl. p. 33).