45
niet uitsluitend in de betekenis van 'weten hoe je iets moet doen' gebruikt en
43
'weten dat' verwijst niet alleen maar naar feitelijke beweringen . Ryle analyseert 'weten hoe' (in de beperkte 'skill' betekenis) uitvoeriger dan 'weten dat' (in de beperkte 'fact' betekenis):
44
1 . . . 'weten hoe' ((kan niet gedefinieerd worden)) in termen van 'weten dat' (. . . ) De theoretici zijn zo vervuld geweest van de taak het wezen, de oorsprong en de geloofsbrieven te onderzoeken van de theorieën die wij aannemen, dat zij de vraag wat het betekent dat iemand weet hoe hij een taak vervullen moet, grotendeels over het hoofd hebben gezien. Maar zowel in het gewone leven als bij het geven van onderwijs hebben we veel meer te maken met iemands bekwaamheden dan met de omvang van de door hem beheerste leerstof, meer met wat hij kan dan wat hij kent (( . . . we are much more concerned with people's competences than with their cognitive repertoires with the operations than with the truths that they learn)). Ja, zelfs wanneer het ons gaat om zijn verstandelijke voortreffelijkheden of tekortkomingen zijn we minder geïnteresseerd in een inventaris van de waarheden die hij heeft geleerd en onthouden dan in zijn bekwaamheid om zelfstandig waarheden te
ontdekken en zijn vermogen die te ordenen en toe te passen wanneer hij ze 45
ontdekt heeft' . 'Weten hoe' (in Ryles zin) is dus niet in termen van 'weten
dat' (in Ryles zin) te definiëren. Het omgekeerde kan volgens sommigen 46
wel , maar Ryle analyseert vooral het 'weten hoe' omdat dit aspect van het 'weten' grotendeels over het hoofd is gezien.
In het bovenstaande wordt het 'weten hoe' als een kunnen benadrukt en bij het formuleren van die leerdoelen die onderwezen worden, m. a. w. de onderwijsdoelstellingen, lag bij de interpretatie van de termen 'mentaal programma' en 'vaardigheid' de nadruk ook op het kunnen: 'Of men nu van programma
of vaardigheid spreekt, in beide gevallen bestaat de doelstelling, het gewens-
47
te onderwijsleereffect uit een kunnen
In de nu volgende bladzijden worden 'weten hoe' en 'weten dat' als technische termen gebruikt in de zin die Ryle eraan geeft. Zoals al besproken is, worden deze woorden in de omgangstaal ruimer gebruikt.