Joodse traditie als permanent leren

34

(of de ideale mens) nu eigenlijk is. Opvoedingsidealen zoals krijgsman, jager, athleet, ridder, politicus, geleerde, vrijheidsstrijder, heilige, gentleman zijn een aantal bekende antwoorden op deze vraag.

Het leerproces en het individueel leren, kunnen omgekeerd hun invloed hebben op het mensbeeld, dat zich kan wijzigen naarmate de mens (de leerling) meer leert omtrent zichzelf, andere mensen en de wereld.

3.5. Leerling (III. 1 van het PL-model)

De belangrijkste taak van de leerling is het leren, het pogen om kennis te verwerven. Kennis vat ik ruim op, ruimer dan gebruikelijk is (meer daarover in de paragraaf 'Leerdoelen'). Bij PL worden ook pasgeboren baby's tot de leerlingen gerekend en wel tot de leerlingen die niet zelf verantwoordelijk zijn voor hun daden. In het algemeen ligt deze verantwoordelijkheid van jonge leerlingen nooit helemaal (de nadruk ligt op 'helemaal') bij henzelf, maar voor een groot deel bij bijvoorbeeld de ouders of de staat. De aard van de te bereiken leerdoelen zal ongetwijfeld de manier, waarop de leerling leert, beïnvloeden. De manier waarop de leerling leert, noemt men wel de leermethode (of de methode van leren). In onderwijsleerprocessen heeft ook de leraar grote invloed op de leermethode. In het PL-model laat ik 'leermethode' onder het hoofd 'Leerling' (III. 1) vallen. Onder dit hoofd vallen ook de taak van de leerling, zijn verantwoordelijkheid, zijn rechten en zijn plichten.

3.6. Leerdoelen (III. Z van het PL-model)

Tijdens zijn leven kan de mens niet permanenter dan 'permanent leren'. Het leren begint bij zijn geboorte en eindigt met zijn dood. In het leven van elk mens zijn twee soorten leerdoelen te onderscheiden: doelen die hij nog tijdens zijn leven kan bereiken en doelen die hij aan het eind van zijn leven bereikt hoopt te hebben. De eerste soort leerdoelen kunnen tussentijdse doelen genoemd worden en de tweede soort einddoelen. Beide soorten vallen onder de leerdoelen van PL.

De mens die leert, d.i. de leerling, kan de einddoelen niet in één inspanning, al is die nog zo groot, bereiken. Via tussentijdse doelen moet hij proberen einddoelen te bereiken of tenminste zo dicht mogelijk te benaderen. Opvoedingsdoelen, onderwijsdoelen, politieke doelen, ethische doelen, enz. kunnen zowel tussentijdse als einddoelen zijn. Tussentijdse en einddoelen kunnen