Joodse traditie als permanent leren

103

to enable the Jew to live according to His will. Some of these rules were transmitted by Moses in writing, while others were transmitted orally by him, together with a methodology for creativity within the revealed rules. Disobedience to some of the rules may be punished by authorities to whom God delegated that power, while for other breaches of the Convenant He reserved into Himself the power to punish.

In such a simplistic conception of the halakhah, the rationale of the rules is rarely, if ever, an integral part of the rules themselves. Man simply lives to obey these rules - and in obedience lies his salvation. To the extent that creativity is possible, it must be without reference to social or economic conditions, unless such considerations are implicit in the rule. Such instances are very few. The process of halakhah is discovering what God had said. This is what the law is. Such an analysis must be strictly logical, arrived at deductively or inductively from existing rules and texts, without reference to ideal end or social facts '. ⁵¹

De hier geuite kritiek richt zich niet tegen de stricte logica van de halakhah, maar tegen de geringschatting van de empirische werkelijkheid en het geen rekening houden met psychologische en sociologische overwegingen bij het tot ontwikkeling brengen van de halakhah. Toch is dit voor de hier geciteerde kritikus geen reden om aan de halakhah deontisch gezag te ontzeggen.

Dezelfde halakhah, die vroeger de joden onderling verenigde en aan hun traditie bond, brengt tegenwoordig verdeeldheid onder de joden en vervreemdt velen, die haar deontisch karakter niet erkennen, van de Torah. Een Torah, een joodse traditie, zonder halakhah is ondenkbaar; even ondenkbaar als een halakhah die steeds minder mensen zal aanspreken. De halakhah zal zich zo moeten ontwikkelen, dat ook diegenen die nu haar deontisch gezag niet erkennen, van gedachte willen veranderen.