Geschiedenis der Joden in Nederland

geen zin hebben kan. Elke poging daartoe is tot mislukking gedoemd en zal, wat nog erger is, bij een deel der Nederlandse bevolking vijandige gevoelens opwekken. De tijd der bezetting heeft daarvoor de gemoederen rijper gemaakt.

Een eigenaardige aanwijzing hiervan is een mededeling in „Vrij Nederland” van 30 December 1944, getiteld: „Een ontmoeting met het antisemitisme”. De schrijver deelt mede, dat er onlangs een functionaris met bijzondere bekwaamheden door het gouvernement werd gezocht. Een speciale vakman op een bepaald gebied was nodig. De schrijver was „daarbij op een Joodsen Nederlander gestoten, die meer dan twee jaar lang, voor den vijand verborgen, op een zolderkamertje had geleefd”, maar toen hij dezen man voor deze betrekking voordroeg, kreeg hij ten antwoord: „Nee, dat kan beslist niet, die man is een Jood en het is daarom beter hem maar niet voor die functie te benoemen”. De auteur geeft hiervoor in „Vrij Nederland” de volgende, merkwaardige psychologische verklaring: „... De Joden hebben tijdens de bezetting een tot nu toe ongekend probleem geschapen in Holland. Men moest naast alle andere narigheden deze minderheid beschermen tegen de felste fanatieke verdelgingswoede, tegen voortdurende achtervolging en uitmoording. De vijand splitste plotseling ons volk in vervolgden en beschermers, die weer om hunnentwille moesten lijden, omdat de mens in zijn angst nu eenmaal dom en laf handelt. Beide groepen, de opgejaagden en de beschermers, hebben eikaars problemen niet geheel kunnen begrijpen en dat heeft verwijdering gebracht. Tenslotte is men de vervolgden nog extra gaan haten. Zij maakten de bezetting immers extra moeilijk, schiepen extra problemen en brachten de landgenoten nog extra in gevaar!...”

Zo zal ook de bijzondere nood, waarin de Joden na de oorlog in Nederland zich zullen bevinden, en waaruit hun verlangen naar beroepsomvorming „voor Nederland” zal voortspruiten, hier en daar een voedingsbodem scheppen voor „gevoelens van verwijdering en haat” tussen niet-Joden en Joden.

Physlsch, psychisch en economisch zal de toestand der Joden in Nederland derhalve na de oorlog verre van gunstig zijn. Daaruit kan geen nieuw Joods leven meer opbloeien, terwijl immigratie van andere Joden volkomen

119