Geschiedenis der Joden in Nederland

bleem is, aangezien voor iederen Nederlander in de eerste jaren de bestaansstrijd zwaar zal zijn. Want daarbij vergeet men, dat reeds, vóór Hltler, In Nederland de economische verhoudingen voor de Joden abnormaal waren. Men brenge hiervoor de gegevens over de economische toestand der Joden in zijn herinnering terug.

Nederland zal worden opgebouwd, zo zal men zeggen. Maar daarbij zullen zeer zeker de primaire bedrijven de doorslag geven, en men bedenke dan, dat uit de statistiek van 1930 bleek, dat nog geen 9% der Joden in deze bedrijven werkzaam waren — voor de gehele Nederlandse bevolking was dit cijfer meer dan 53%!

Bovendien moet worden bedacht, dat na de oorlog de samenstelling van de Joodse bevolking zo geheel anders geworden is. Het zal blijken, dat van het Joodse proletariaat nagenoeg niemand gered zal zijn. Zij, die uit de kampen terugkeren, de ondergedokenen, de naar andere landen uitgewekenen behoorden voor het grootste deel tot de gegoede middenstand of groot-bourgeolsle, 'die hun economisch bestaan vonden in handel en geldwezen. Slechts een zeer klein deel van hen had met het industriële bedrijfsleven te maken. En het is juist in de structuur van handel en geldwezen, dat zich de grootste veranderingen zullen voltrekken. Zoveel mogelijk zal op dit gebied worden uitgeschakeld en gecentraliseerd. En tevens vergete men hierbij niet, hoe de terugkerende Joden, ook zonder dit alles, door het verlies van hun vlottend kapitaal in hun bestaansstrijd zullen worden gehandicapt.

De Jood zal zich in Nederland economisch hebben om te vormen, zo zal de tegenwerping luiden. Maar zal dit dón en daar mogelijk zijn? In het Galoeth dringt de Jood nergens tot de primaire bedrijven door en de wil tot beroepsomvorming bij de Joden zal daarin weinig verandering brengen. De, in een vorig hoofdstuk reeds eerder geciteerde Dr. P. J. Kruyt schreef in zijn studie, verschenen in het verzamelwerk „Antisemitisme en Jodendom”: „In Joodse kringen wordt wel het denkbeeld van een Joodse „Berufsumschichtung” gepropageerd, een beroepsverandering, waarbij hersenarbeid wordt vervangen door de lichaamsarbeld van boer en ambachtsman. Het is duidelijk, dat dit alleen zin kan hebben, indien het Zionistische Ideaal van de opbouw van een Joods Nationaal Tehuis voortgang kan vinden.” Terecht zag Dr. Kruyt In, dat voor de Joden beroepsomvorming „voor Nederland”

118