Het 'wetenschappelijk' antisemitisme

11

over alles en nog wat, belangrijke en onbeteeke-nende. Prof. Dr. J. L. Palache zegt dan ook in zijn „Inleiding in den Talmoed:” Noch de Rabbijnen, die in den Talmoed optreden, noch de redacteur (die de zaak zooveel mogelijk schiftte en ordende. H. P.) hebben waarschijnlijk voorzien, dat aan al hun woorden, ook aan die uitspraken, die niet in strikten zin tot de Halacha (algemeene leer van het recht, den godsdienst en de moraal. H.P.) behooren, een zoo groot gezag zou worden toegekend. En in geen geval was het hun bedoeling, dat de Talmoed van het begin tot het einde als een heilig boek of een goddelijke leer beschouwd zou worden, die op geloof of gehoorzaamheid aanspraak maakt. Uit den inhoud en vooral uit den vorm blijkt dat ten duidelijkste. Zooveel tegenstrijdigs als hier bijeen is, kan wel door het intellect, maar onmogelijk door geloof of overtuiging omvat worden. Met andere woorden: het is een boek om er in te lezen en in te studee-ren, niet een leer om zonder meer aanvaard te

worden .Aanvaarden” van den Talmoed is

daarom een term, die eigenlijk een onmogelijkheid in zich sluit, en van een „leer des Talmoeds” kan men maar in heel beperkten zin spreken. De eene (rabbijn of schriftgeleerde. H. P.) leefde in een tijd van goede verstandhouding met de niet-Jood-sche omgeving en wil verbroedering; een andere heeft in dat opzicht treurige ervaringen opgedaan, maar beheerscht zich en predikt verdraagzaamheid tegenover andersdenkenden; een derde is hartstochtelijker aangelegd, laat zich gaan en veroor