Het kleine land en zijn groote schoonheid

genoemd, die zij in geen enkele familie wisten onder te brengen en van welke men aannam dat in het verleden schepen uit verre landen de zaden hebben meegevoerd, die op het Pothoofd, aan hetwelk zij gemeerd lagen, zijn ontkiemd en zich vandaar over het geheele land hebben verspreid. Doch ook zonder dit botanische curiosum zou Deventer een opmerkelijk mooie stad zijn.

De steden van Twente, ja, zij zijn zeer belangrijk in industrieel opzicht, voor de economie des lands, doch schoonheid moet men er niet zoeken. Wel zijn er hier en daar aardige nieuwe wijken gebouwd, maar de kernen der steden — voor zoover het ooit steden waren — bevatten zoo goed als niets, dat de aandacht waard is. Enschede was eenmaal een vesting, van een dubbele gracht voorzien; men heeft beide gedempt, één zelfs reeds op het einde der 16de eeuw; en in het midden der 19de eeuw is de geheele stad, behalve de groote kerk, afgebrand, zoodat al hetgeen er aan resten van voormalige schoonheid geweest moge zijn, verloren ging. Hetgeen men bij den wederopbouw in het leven riep, daaromtrent is het beste te zwijgen. Het Twentsche landschap is prachtig, doch de steden hebben niets belangwekkends.

Anders is het gesteld met de stadjes in het waterland van het-Noord-Westen der provincie: Steenwijk, Blokzijl, Vollenhove, Zwartsluis, Genemuiden, Hasselt, al zou men enkele dezer nauwelijks onder de steden mogen rangschikken. Architectonische en historische monumenten zal men er, behalve een enkel aardig gebouw te Steenwijk, niet vinden. Doch door hun bouw en ligging aan zee, plassen en andere wateren, zijn zij merkwaardig en aantrekkelijk genoeg.

Drente is aan steden arm. Eigenlijke steden zijn er slechts twee: Meppel en Coevorden. Want Assen, de hoofdstad, is in den eigenlijken zin des woords nooit een stad geweest; ook geen dorp; men noemde het, evenals Heerenveen, waarmede men, wegens zijn ligging in twee of drie gemeenten, geen raad wist, een vlek. De eenige bijzonderheid, die Assen bezit, is de herinnering aan den korten tijd, dat Lodewijk Napoleon het tot zijn residentie maakte. Overigens is er niets van eenige beteekenis, behalve het fraaie en groote stadsbosch en de schoone omgeving.

Meppel draagt een ander karakter. Het is een betrekkelijk oude stad, aardig van aanleg en voorzien van enkele oude gebouwen van eenige beteekenis. Het is een levendige plaats, doch zonder iets, dat bijzonder de aandacht vermag te trekken.

44