Joods huwelijks- en echtscheidingsrecht

OVERZICHT VAN HET JOODSE HUWELIJKS- EN ECHTSCHEIDINGSRECHT

ondanks de vele uitspraken in die periode over huwelijken op zeer jeugdige leeftijd.¹ Ook in Europa deed zich dit verschijnsel voor. Vaak had het een barre economische oorzaak: als je nü het geld hebt voor de mohar (bruidsschat) en later misschien niet meer als gevolg van de economische en politieke onzekerheid, dan gebruik je de kans, anders zou je dochter ongetrouwd moeten blijven.²

Deze gewoonte blijkt in de zestiende eeuw nog te bestaan blijkens een glosse van de Rema (rabbijn Mozes Isserles) op de Sjoelchan Aroech³"Sommigen zeggen dat het in deze tijd staande praktijk is om onze minderjarige dochters ten huwelijk te geven, omdat we in Ballingschap leven en we niet altijd de financiële middelen hebben voor een bruidsschat. En ook omdat we maar met weinig zijn en het dus moeilijk is om een goede partij te vinden."

Het probleem dat zich hier voordoet; een duidelijke uitspraak in de Talmoed en een praktijk die hardnekkig anders handelt, wordt door Maimonides als volgt opgelost'⁵⁰:

"Ofschoon de vader de bevoegdheid heeft om zijn dochter uit te huwelijken aan wie hij ook wil, is het onbehoorlijk om het te doen. Het is een rabbijns gebod om het niet te doen en te wachten tot zij meerderjarig is en dan zegt: "Ik wil die of die..."."

Uit de latere codices blijkt dat deze gewoonte in Europa al sedert het begin van de twintigste eeuw compleet is verdwenen. R. Jechiel Michal Epstein schrijft in zijn Aroech HaSjoelchan¹⁵':

"Wij hebben nooit gehoord van iemand die zijn minderjarige dochter uithuwelijkte, want dit is in de Talmoed verboden, en al zou dit verbod zijn gelding hebben verloren dan nog is het onbehoorlijk. De praktijk in onze tijd in onze landen is dat minderjarige meisjes niet worden uitgehuwelijkt.'"⁵²

70

¹  S. Safrai; "Home and Family" in The Jewish People in the First Century. CRINT Van Gorcum/Fortress Press. Assen/Philadelphia. 1976 Vol II p. 755. Zie ook T. Ilan, Jewish Women in Greco-Roman Palestine, Tubingen, 1995.

²  Tos.Kidd. 41a "asoer".

³  S.A.E.H. 37:8.