Het Joodse vraagstuk

De licht-donkere symboliek is de uitdrukking van deze menselijke conditie. Ze is dat al sedert onheuglijke tijden geweest. Bij het ontstaan van de historische religies heeft ze zich met oerkracht opgedrongen en haar universele waarheid getoond. Die grote achtergronden openen zich wanneer in een bepaalde tijd dezelfde symboliek aan actuele verschijnselen weer herleeft en het is niet het minst door die magische werking van metaphysische dialectiek dat de fijd-symbolen. die naar dit model ontworpen zijn, de menigte overrompelen. Of hef pathos, waarmee het symbool wordt gepropageerd, echt of vals is, onderscheidt men niet dadelijk, wanneer het symbool zelf de trekken van hef universele oerbeeld vertoont.

Belangrijk is nu echter welke concrete gestalten in dit symbolisch schema optreden, welke figuren het zijn, die dienen om de innerlijke menselijke situatie van een bepaald ogenblik en een bepaalde mensengroep uit fe beelden. De vraag is beslissend voor het niveau, waarop het geheel staat, en daarmee ook voor de vraag, welke betekenis aan de verschillende kenmerken moet worden toegekend. Men kan deze symboolgestalten enigszins vergelijken met de droomgestalten; in die droomfiguren beleeft de slapende mens zijn eigen innerlijke bestaanswijze. Ze hebben iets algemeens, dat telkens in allerlei dromen van de meest uiteenlopende mensen optreedt, maar ze vertonen dat algemene toch in een concrete vorm, die voor een bepaalde persoon karakteristiek is.

Het feit, dat in de symbolische figuur die hier beschreven is de bepaalde gestalte van de Jood voorkomt, die dus niet een trek van de mens in het algemeen is, maar een heel eigen en welomgrcnsde verschijning van vlees en bloed, verandert niets aan het infrapsychisch karakter van het symbool. Het betekent alleen dat hier een zogenaamde projectie plaats heeft; een niet aanvaarde inhoud van hei eigen psychische leven wordt naar buiten geworpen en gehecht aan een ander, een object. Deze ander wordt hier verafschuwd en vervolgd, omdat men het niet aanvaarde deel van zichzelf verafschuwt en vervolgt. Deze toestand doorzief men zelf

33