1675-1875. De Synagoge der Portugeesch-Israelietische Gemeente te Amsterdam

la luz antigua por la ley mas santa, la mejor Casa en la Ciudad mas rica.

De grado en grado sus aplausos canta; de gente en gente su hermosnra cxplica;

Una angclica escala para el suelo,

Otra para Ysraül puerta del Ciolo. ¹⁷)

Spoedig werd ook stift en penseel ter hand genomen, om de schoone vormen van het gebouw in wijder kring aanschouwelijk te maken. Even nauwkeurig als de bijzonderheden daarvan in sommige handschriften bescfcïeven werden, even verdienstelijk werd het gebouw op verschillende wijzen afgemaaid. Het eerst treft hierbij onze aandacht het werk van den reeds genoemden Romeyn de Hooghe, voorstellende het inwendige der Synagoge ten tijde van hare inwijding. De vrij zeldzame gravure is omgeven van medaillons, waarin de namen der toen gefungeerd hebbende Parnassim ⁵⁸), der leden van de bouwcommissie en van die voor financiën, zoomede van die personen, wien op den dag der inwijding de heilige ceremoniën opgedragen waren. Bovenaan in ’t midden vindt men eene zinnebeeldige voorstelling van de Godsdienstvrijheid met het bijschrift: Libertas conscientiae incrementum rei-publicae (de vrijheid van geweten, het voedsterkind der republiek) en aan de beide hoeken een „platte grond” en „o p s t a n d” (voorzijde) van het gebouw. Aan enkele exemplaren dezer gravure is toegevoegd een onderschrift in het Ne-derlandsch, Fransch en Spaansch, bevattende een kort woord omtrent den bouw en de inwijding, zoomede de boven door ons aangehaalde gedichten.