Karl Marx en zijne voorgangers

175

vereenigingen, een deel dat in de oogen van de economen slechts aan het loon ten goede had mogen komen. In deze kampen, — ware burgeroorlogen zijn het! — vereenigen en ontwikkelen zich alle elementen voor den komenden krijg. Eenmaal aangeland bij dat punt, neemt de coalitie een politiek karakter aan.

De economische verhoudingen, hebben voor het eerst de massa der bevolking, in arbeiders omgezet. De heerschappij van het kapitaal heeft voor deze massa gemeenschappelijke belangen en eene gemeenschappelijke situatie geschapen. Zoo is deze massa bereids eene klasse tegenover die van het kapitaal, maar zij is dit nóg niet, voor-zich-zelf. In den strijd die wij slechts in eene enkele harer phasen gekenschetst hebben, sluit zich de massa te zamen ; constitueert zij zich als klasse voor-zichzelf, De belangen welke zij verdedigt, worden daardoor klasse-belangen. De strijd van klasse tegenover klasse is een politieken strijd.”

----„Eene onderdrukte klasse is de levensvoorwaarde, voor

elke, op klassetegenstellingen berustende samenleving. De bevrij-ding van de onderdrukte klasse, sluit aldus noodwendig in zich, de schepping van eene nieuwe samenleving. Wil de onderdrukte klasse zich kunnen bevrijden, dan moet er eene ontwikkelings-hoogte bereikt wezen, waarop de reeds verworven produktie-krachten en de geldende maatschappelijke inrichtingen, niet meer naast elkander kunnen bestaan. Onder alle produktieinstrumenten is de grootste produktiekracht: de revolutionaire klasse zelf. De organisatie van de revolutionaire elementen als klasse, stelt als voorwaarde, het gereedzijnde bestaan van alle produktie-krachten, die zich over het algemeen in den schoot der oude samenleving ontvouwen kunnen. „

Wil dat zeggen, dat er nadat de oude samenleving zal zijn ingestort, eene nieuwe klasseheerschappij tot stand zal komen, die in eene nieuwe politieke heerschappij haar toppunt vinden zal? Neen! 'Ue,:    OL

De voorwaarde tot byvrijdi^ig van de arbeidende klasse, is de afschaffing van élke klasse; zooals de voorwaarde tot de bevrij-ding van den „derden stand”, de burgerlijke orde van zaken, de afschaffing der oude standen geweest is.

De arbeidende klasse zal in den loop der ontwikkeling in de plaats van de oude burgerlijke samenleving, eene associatie plaatsen, welke de klassen en hunne tegenstelling uitsluit, en er zal geene eigenlijke politieke macht meer bestaan, omdat juist de politieke macht, de officieele uitdnikking is van de klassetegenstellingen in de burgerlijke samenleving.”