Israël, toetssteen van de vredeswil der volkeren!

zaakt te verklaren, dat men dit besluit alleen maar genomen had uit vrees, „dat er geen internationale hulp meer zou worden verleend als men samenwerking bleef weigeren,” maar ook dit plan zag men onuitgevoerd ten onder gaan.

De Verenigde Staten, die oorspronkelijk op het standpunt stonden, dat de vluchtelingen zouden worden gerepatrieerd, probeerden door alle mogelijke pressie Israël er toe te brengen 200.000 vluchtelingen op te nemen. In verloop van tijd zou de rest een permanente verblijfplaats vinden in de Arabische staten. Maar nadat de regering ontdekt had, dat met deze concessie een oplosssing niet kon worden bereikt, werd er naar gestreefd, om het opnemen van de vluchtelingen in de landen waar zij nu wonen, mogelijk te maken.²⁰) Op 1 juni 1953, na zijn terugkeer uit het MIdden-Oosten, zei minister Poster Dulles, dat de meeste vluchtelingen konden worden opgenomen in de naburige Arabische staten, ofschoon er ook wel wat in Israël konden worden teruggebracht. Iets later verklaarde de sub-commissie voor het Midden-Oos-ten, dat repatriëring alleen mogelijk was voor een klein deel van de vluchtelingen en zij eisten van de Arabische staten, om er toe mede te werken, dat met Amerikaanse hulp en met begrip van hun verantwoordelijkheid jegens hun mede-Arabieren, zij alles zouden doen om plannen uit te werken, waardoor de vluchtelingen een levensbasis zouden vinden in de Arabische landen. Vandaar het streven tot uitvoering van het z.g. Johnston plan.²¹)

Johnston is een speciale vertegenwoordiger van President Eisenhower, die het plan heeft uitgewerkt, waardoor welvaart zou komen in het Midden-Oosten en de vluchtelingen te werk zouden worden gesteld. Volgens Johnston kan 20 a 25% van de Arabische vluchtelingen worden gevestigd op de geïrrigeerde gebieden. Soortgelijke plannen waren reeds vroeger gemaakt en verschillende malen was er ook een bedrag beschikbaar gesteld om deze werken uit te voeren. Door de tegenwerking van de Arabische staten en van de vluchtelingen zelf, konden al deze plannen niet uitgevoerd worden. De meeste schrijvers over dit probleem weten ook geen oplossing. Alle pogingen de laatste jaren, vooral door de Verenigde Staten aangewend, eerst al door de z.g. Clapp-commissie, mochten niet baten.

Zo werd er in 1951 een plan ingediend tot rehabilitatie, waardoor in een periode van 3 jaren, 65.000 vluchtelingen te werk zouden worden gesteld bij de ontwikkelingprojecten en daardoor 325.000 vluchtelingen geen directe steun meer nodig zouden hebben. In werkelijkheid bleken in 1954 deze cijfers te zijn resp. 8.000 en 25.000. Het verzet van de vluchtelingen tegen aanvaarding van dergelijke hulpprogramma’s, programma’s die er immers op gericht zijn, om de vluchtelingen „selfsupporting” te maken, berust op hun vrees, dat aanvaarding van het programma, hun recht tot repatriëring en compensatie zou doen verloren gaan.

De V.N. zelf waren onduidelijk in hun uitspraak omtrent repatriëring. Alhoewel in de debatten kwam vast te staan, dat de meeste vertegenwoordigers repatriëring van de massa der Arabische vluchtelingen uitgesloten achten en dus streven naar de integratie van de vluchtelingen in de Arabische landen, hebben zij in hun uiteindelijke resoluties altijd de mogelijkheid van repatriëring opengelaten. Het was niet te verwachten, dat de Arabieren deze zinssnede niet uit het verband zouden lichten.

20