En toch leefden wij

de familie Koster op te snuiven. Een lucht even onvergetelijk als het aroma van die eerste koffiebonen, waarmee in april 1945 de Canadese bevrijders ons meiden trachtten te verlokken.

Tegen het einde van de week begon mijn rechteronderarm pijnlijk op te zwellen. Bep overwoog mij mee te nemen naar hun huisarts, ik wilde (nog) niet. Wat als die dokter niet 100% betrouwbaar was? Maar nog voor de mét de arm aanzwellende pijn mij tot andere gedachten kon brengen, kwam Theo thuis met een jobstijding. Volgens een bevriend collega werd er in het dorp gefluisterd dat de nieuwe huisgenote van de familie Koster wel eens Joods kon zijn. Weg vrijheid, weg rust. Er was maar één oplossing: ik moest zo snel mogelijk huize Koster en Oud-Beijerland verlaten.

Was het nog diezelfde zaterdag - of toch zondagavond dat Bep en ik, triest gestemd, op de Molenweg in Amstelveen aanbelden? Rita deed de deur open, Jo en Agaath waren nog niet thuis. Gewend aan dit soort verrassingen omhelsde zij ons spontaan en nam ons zonder enige informatie vooraf mee naar de huiskamer. Daar stonden drie verslagen mannen bij de tafel. Een mij onbekende man, de vader van Hetty Polak, en ‘oom Juro’. Oom Juro huilde. Hij had pas vernomen dat zijn jonge vrouw Gerda en zijn dochtertje Vera ‘op transport met onbekende bestemming’ waren gegaan.

Ik kende de familie Rosenstein nog uit ‘mijn vroeger leven’ in Amsterdam. Zij waren bevriend met Hertha en Siegfried W. (nu Len en Sim). Gerda was een opvallend knappe, blonde vrouw met een bepaald onjoods uiterlijk. De kleine Vera (23 mei 1937) daarentegen was donkerharig en had grote, blauwe ogen. Ik had haar meermaals bij haar vriendinnetje Dodo (Doris) W. thuis ontmoet en was gevallen voor haar charmante intelligentie.

Weken geleden moest Vera onverwachts van onderduikadres veranderen. Tegen de uitdrukkelijke wens van Jo in zou Gerda zelf haar dochtertje ‘overbrengen’. Onderweg - ik meen in Apeldoorn - pauzeerden moeder en dochter in een speeltuin. Door hun zo verschillend uiterlijk, dat in strijd leek met hun onderlinge relatie, trokken zij de aandacht van een nabij gezeten bezoekster. Zij luisterde hen af, trok haar conclusie en