Tegen de dwang (verhalen)

met hen alles altijd gewoon was.

Toen-ie 't laatste briefje bracht, had de bovenmeester in 'n kring van allemaal meesters en juffrouwen gestaan... en hij had 't gelezen en toen gelachen en 't de juffrouw van de eerste gegeven. Die had toen, zo door d'r bril, naar 'm gekeken en boos gezegd... 'je moet niet altijd zo klikken, jongen.'

Dat-ie van z'n vader 't zeggen móést... als ze 'm 'Jood' scholden, had-ie niet durven vertellen... maar hij was nijdig geweest op die juffrouw uit de eerste... dat was geen klikken vond-ie... en vechten mocht-ie niet voor z'n vader.

O, waarom, dacht 't jongetje... moest hij toch altijd anders zijn dan de anderen... nooit gewoon... Dan weer dit en dan weer dat. Allemaal dingen, waar-ie niets van begreep... en vader, die maar zei, dat 't móést,... omdat God 't gebojen had aan alle Joden en hij nou eenmaal een Jood was... Hij was heel wat liever géén Jood geweest... en God had makkelijk gebiejen, die zat maar lekkertjes in de hemel en was niet op school en dan nog maar in de derde en helemaal niet sterk om te vechten... och... hij mocht niet vechten... maar hij durfde 't eigenlijk ook niet.

Wat moest-ie nou, met die nieuwe narigheid, weer beginnen. O, had-ie toch maar niets voorgelezen, 't boekje niet thuis laten kijken. Maar hij was 'r toch zo gelukkig en zo trots om geweest...

Stil stond-ie, helemaal onopgemerkt, in 'n hoekje van de drukke kindervolle speelplaats, z'n ruggetje geleund tegen de hoge stoep-zijkant en de ogen peinzend voor zich uit, ging hij na, hoe dit nieuwe verdriet nu weer óver hem gekomen was...

Thuis had-ie voorgelezen, 't mooie verhaal-lesje uit z'n splinternieuw geschiedenisleesboek, dat-ie voor 't eerst had mogen meenemen. 't Eerste lesje had meester opgegeven... vooraf thuis in-je-zelf en dan ieder 'n stukje op school, als in de gewone leesles, maar dit eerst thuis, omdat 't zo moeilijk was. Wat was dat een veel mooier verhaal, dat van de Friezen-en-Batavieren, dan al die lesjes van Toon, die z'n tol had weggemaakt, en Sabientje die bovenop 'n mandje met kersen was gaan zitten... of nee, dat was toch wel aardig geweest. Maar 't haalde niet bij de Friezen-en־Batavieren... want dat was immers écht gebeurd...

12