In de schaduw

blommekooltje voor drie stuiver, half in de soep en half gestoofd voor vader, en voor ons is er rooie kool.'

'Mét appelen,' raadde 't kind, lekkerbekkig.

'Zónder appele,' zei de moeder... 'weet-je, wat Schooner dervoor vroeg... twalef cente voor 'n klein koppie en nóg spijkerhard... Voor de soep heb ik 'n beetje pieterselie en 'n stronkie selderie wete te krijge... prei was er niet... maar we hebbe een mooi voordelig stukkie vlees van de week.

Over die kleine huishoudingen praatten ze nu wat verder, alle drie zoetjes gevangen in 'n zalig gevoel van rust, dat vooral de moeder bewust was, rust voor uren verzekerd tot de nacht toe en de volgende dag weer opnieuw tot de avond.

Helder brandde de lamp en de kachel snorde luid, met kleine, gezellige knappertjes, knus in de kamerstilte, dat langzaam-an z'n bol, zwart buikje genoeglijk aanroden ging. En ze praatten over de brandstof, die zo duur en de winter, die zo lang was, zó vroeg al inviel en maar geen eind wou nemen. De voorbije schooldag, 't héle schoolleven leek de kinderen zo zonderling-ver, zo lang geleden en ze konden zich haast niet voorstellen, dat 't pas 'n kwartiertje na vieren was en de school nauwelijks uit, zo diep-intiem voelden ze zich al besloten in hun knus-aparte sfeer van Sabbathrust achter gesloten gordijnen.

Maar 't jongste zusje zei even 'n zacht, verdrietig zinnetje over de arme mensen buiten en ze dacht ook, met 'n klein, achter haar blij-zijn zachtjes-knagend leedgevoel aan die magere, zwarte rat buiten op 't ijs. En dan zwegen ze, zonder verveling, zonder 't eigenlijk te merken, stil-genoeglijk voortspinnend op de eigen of mekaars woorden.

En daarna, na 't thuiskomen van vader en de jongens, na 't zegenend handopleggen der ouders, 't plechtig inwijden van de Sabbath met brood-en-zout, verliep de maaltijd, feestelijk om 't geurige en weelderige der spijzen, feestelijk om 't helder branden der lampen, 't schone en verzorgde van de tafel, ook om 't feit, dat er nu niemand haast had om weg te komen, wijl er niemand werk wachtte of de school.

Maar dan ook, als ze allen voldaan zaten om de tafel

44