In de schaduw

Carry van Bruggens eerste publikatie in boekvorm was deze verhalenbundel In de schaduw (1907); een bundel die nog duidelijk naturalistische trekken vertoont. I Deze bundel bevat » 9 verhalen, alle met " als centraal thema: joodse kinderen die lijden onder of het slachtoffer zijn van het 'anders-zijn'. De titel van het eerste verhaal Tegen de dwang is kenmerkend voor Carry van Bruggen, die in haar werk altijd ten strijde is getrokken tegen de dwang die wordt opgelegd door conventie en gareel. Dit eerste verhaal beschrijft het dwangmatige leven van joodse kinderen die zijn overgeleverd aan de onontkoombare plichten die het joodzijn met zich meebrengt. Na een 'gewone' schooldag zijn zij ook nog gedwongen lessen te volgen op de joodse school, waardoor • voor deze kinderen geen tijd voor vrij-zijn en spel overblijft. In het verhaal Ballotage proberen twee joodse meisjes opgenomen te :,־■ worden in een kring van niet-^ joodse kinderen. De enige functie

I , _J ___ .

fel ze telkens weer met lp verwachting tegemoet ■ geziene wekelijkse H rustdag. In Juultje ÜBr ontraadt een meisje haar broer om met een joods meisje om te gaan. De jongen wordt door zijn vrienden bespot en verbreekt uiteindelijk het contact met het meisje. In Vreemde nacht zijn kinderen het slachtoffer van folterende angsten, gewekt door geheimzinnige vertelsels en profetieën. Zeer scherp komt het antisemitisme tot uiting in het laatste verhaal Uitdrijving, waarin verteld wordt van een joods gezin, het enige in het dorp, dat voortdurend geconfronteerd wordt met de kleingeestige, onredelijke en onverbiddelijke tegenzin van de dorpsbewoners. Een vrijwel volledige boycot van de joodse winkel en de voortdurende pesterijen en dreigementen van de dorpsbewoners leiden tot de 'uitdrijving' van deze joden uit het christelijke dorp.

ARRY VAN BRÜGGEN IN DESCHADCIW

VAN KINDERLEVEN

PRISMA