Verdediging van het Westen

Er is geen sprake van dat een beschaving, die eenmaal ontstaan is, vanzelf verder groeit. We kennen tal van gevallen van beschavingen die na de geboorte tot stilstand gebracht zijn, onvolgroeide beschavingen, in tegenstelling tot de 11 volgroeide, waarmee we reeds kennis maakten.

De onvolgroeide beschavingen komen tot stilstand, hetzij in strijd met de natuur (Polynesiërs, Eskimo’s, Nomaden), hetzij in strijd met de menselijke omgeving (Spartanen, Osmanli).

Al deze gestuite beschavingen hebben dit met elkaar gemeen dat ze een „tour de force” geprobeerd hebben, waarbij ze vastgelopen zijn.

De Polynesiërs konden juist de Oceaan oversteken, maar nooit met de zekerheid die een regelmatig verkeer mogelijk maakte. Een ontzettende inspanning was nodig voor iedere tocht, zodat ze tenslotte, toen ze paradijsachtige eilanden ontdekten, daar bleven zitten, hun zeevaartkunde verloren en verstarden. De Eskimo’s zijn naar het Noorden getrokken, omdat ze zo jacht konden maken, zowel op land- als op zeedieren. Ze hebben een zekere beschaving ontwikkeld. Kajak, harpoen, hondenslee, sneeuwschoen, winterhuis, sneeuwhuis, getuigen van hun oorspronkelijke geest. Maar de tyrannie van het klimaat belette een verdere ontwikkeling.

De Nomaden zijn die groepen die zich met behulp van de veeteelt op de steppen wagen en de landbouw hebben losgelaten. Aanvankelijk ziet dat er uit als een voorsprong op de vastzittende mens, maar ze worden slaven van de steppe waarin ze de eeuwige cirkelgang van zomerweiden naar winterweiden blijven herhalen. Slechts in twee gevallen komen ze uit de steppe: als het klimaat opdroging van de steppen veroorzaakt en hen dwingt landbouwstreken binnen te vallen; als de landbouwgebieden aan de grens der steppen door verwarring een vacuum vormen, waarin zij binnengezogen worden. De aanvallen der Nomaden zijn hevig en dramatisch; maar er zijn ook tegenaanvallen, die minder dramatisch, doch dodelijk, zijn: het langzaam vooruitschuiven van de grenzen der landbouw; daardoor zijn de nomaden tussen Rusland en China doodgedrukt; in de Afrasische steppe geschiedt het door de moderne techniek — nergens heeft de nomadenbeschaving zich kunnen handhaven of ontwikkelen.

Een mislukking van geheel andere aard is die der Osmanen, die een poging doen om de Orthodox-Christelijke en andere niet-Mohammedaanse groepen in het Turkse rijk te beheersen door „menselijke waakhonden”. Oorspronkelijk nomaden, veehouders,

80