De Soete Bazinne

„Deze nuance is voor mij onbegrijpelijk, mijnheer Cambell. Engeland is in oorlog met de Unie der Zeven Provinciën. Wie de Britten regeert is voor een Amsterdams koopman van ondergeschikt belang.”

„Ik verzoek u mij de veronderstelling te veroorloven, dat uw mening zal veranderen indien u wat van uw kostbare tijd zoudt willen offeren om de Engelse geschiedenis der laatste jaren te bestuderen, mijnheer De Bye.”

„Mogelijk... ik heb nauwelijks tijd de gebeurtenis in ons land te volgen, mijnheer.”

„Begrijpelijk. In tijden van oorlog heeft de koopman zorgen om zijn zeilend bezit. Ook ik heb schepen op zee en beide landen hebben kaperbrieven uitgereikt. Wiens schepen zullen het eerst worden genomen? ’t Grote kansspel is begonnen en ik ben zo vrijmoedig te geloven dat het geluk wederom niet aan mijn zijde is.”

„Van welke havens varen uw schepen thuis, mijnheer?”

„Van de Peperkust naar Londen, mijnheer De Bye en de uwe?”

„Twee zijn onderweg naar de Levant en twee van Dantzig naar Amsterdam. En Cromwells vloot kruist tussen Jutland en Doggersbank,” „Staat u mij toe, koopman De Bye, mijn bewondering uit te spreken voor uw exacte wetenschap omtrent de positie van de Britse schepen. Maar desondanks waag ik het u een weddenschap voor te stellen. Tien tegen één, dat uw schepen veilig zullen thuisvaren en de mijne worden gekaapt.”

„Uw inzet is zeer hoog,” zei Simon de Bye verbaasd.

„Engelsen wedden graag en gevaarlijk, mijnheer. Ik ben zo vrij uw Admiraliteiten hoger te waarderen dan die van Cromwell. Dat is alles. Accepteert u mijn weddenschap?”

Simon de Bye bleef midden op de Dam staan. Het was nu bijna donker. Hier en daar liepen reeds de fakkeldragers om hun broodheren af te halen uit de kantoren en pakhuizen of uit de vrolijke kroegen van Warmoesstraat en Nes. Met genepen ogen tuurde Simon de Bye naar de helder besterde hemel en vliegensvlug maakte hij z’n balans. Vier schepen op zee, waarin hij reeds veel deelnemingen had verkocht. Het geld, dat hij daarvoor had gekregen was grotendeels afgedragen aan oude schuldeisers, die nog vorderingen hadden wegens zijn vaders mislukte speculatie in tulpebollen in de dertiger jaren. En dan het huis op de Heerengracht, het heerlijke paleisje, dat nu voor hem gebouwd werd, het slokte de duizenden op als een snoek de stekelbaarsjes. Zo diep zat hij in de schuld, dat hij was ingegaan op het aanbod van die

47