Prenten aan de galg, 24 verhalen

Ane de Vrieze hing zijn lantaarn aan een stijl, dicht bij z'n gezicht en g^;ng zitten op een zak rogge. Onderzoekend tuurde hij naar Maerten Louwensz en naar de jonge boeren. Maerten Louwensz keek hem vrij aan, zag het rechtschapen gezicht en op de boerenmuts de vossestaart... Ane de Vrieze was een Geus.

„En wat nog meer van Maerten Louwensz?” vroeg Ane. „Een Spaans soldaat komt op zijn erf om z'n dochter. Onze vrouwen zijn van ons... zelfs al waren we niet in opstand. En dan... we vertrouwen het niet als een Spanjaard betaalt voor water en melk.”

„Wat is jouw woord. Maerten Louwensz?”

„Nog hebben de Staten het roomse geloof niet verboden, Ane de Vrieze. En een oude man, zoals ik, van kindsbeen daarin grootgebracht... waarom zou ik m'n overtuiging vertrappen voor deze jongens? En wat is er tegen als een soldaat betaalt voor wat hij opeist? En deze kapitein dient onze wet-rge Korting Philips, óók de Prins van Oranje erkent nog zijn vorst.”

..En die dochter, Maerten Louwensz?”

„Mijn dochter volgt Calvijn. Mijn klerne gezin is daardoor uesoleten. maar ik laat haar daarin vrij. Zij is jong en gezond, daarom lacht zij tegen een jonge soldaat. Of wensen deze mannen hier, dat zij geschonden wordt voor mijn ogen? Verlangen zij dat soms?... om hun opstandige woede te voeden?” De boeren drongen op, grepen Maerten Louwensz beet. Ane de Vrieze rees op, zijn zware gestalte overheerste, gebiedend wees hij hen terug. En vroeg:

„Is dit. Maerten Louwensz woord, de waarheid?”

De boeren zwegen, Ane de Vrieze keek hen om beurten aan, zegde toe:

„Dan is hij weer vrij man. Wij vechten tegen Philips, tegen het beest Alva, tegen de onderdrukking en de plundering van een goed land. Onze vrijheid is Calvinistisch en rooms en mijnentwege óók Turks! Maak z’n handen los. Hij kan gaan naar z’n akker.”

•)(>