Vorst van de ballingschap

„Je wilt dus geen rust?”

„Praat niet zoveel en genees. Dan zal mijn onrust vanzelf overgaan.”

„Verlang je naar m’n dood, Brammie?”

„Wat zeg je . . . wat zeg je nou?”

„Verlang je naar m’n dood?” herhaalt zij nadrukkelijk.

„Bazel niet, waarom zou ik naar de dood van m’n vrouw verlangen?”

„Herinner je Hefzibah van Gershom Speyer met wie je nog een rekening hebt te vereffenen, zoals je altijd nog durft beweren. Of laat je die rekening maar verjaren, nu je de beweegredenen van Gershom speurt tot in de vezels van je vlees?”

„Josina, je misbruikt je rechten van doodzieke vrouw.”

„Misbruiken? Nee, Brammie. Weet dan, dat ik de blikken volg, die je werpt op Mirjam, zodat zij er soms kregel van is en nerveus.”

Hij staat op, bleek. „Je hebt veel en dikwijls koorts, Josina, ik zal dokter Prins vragen om een straf middel, zodat je weer helder kunt denken.”

„Mijn koorts zal genezen, als je Mirjam en mij niet meer verontrust met je blikken, Abraham. Je hebt de ogen van een bronstig beest.”

Zij zweeg peinzend; en vervolgt: „Misschien ben ik de schuldige. Ik, die je de hartstocht en de bevrediging leerde.”

„Josina!”

„Ga nu, Brammie, naar je winkel. Ik ben erg moe.”

En hij ging driftig naar beneden. En het was vier uur in de middag, op een dag in oktober van 1830.

Hij zat in zijn winkel; in die hoogleunige kloosterstoel, waarvan hij zich verbeeldde, dat op een goede dag daarin een abt zou zitten. Zo, midden in z’n winkel. En die abt zou met hem discussiëren, over alles en nog wat.

Hij voelde zich moe en slaperig, want hij was de laatste tijd des nachts veel op om Josina te helpen, als Mirjam sliep.

En voor het eerst in z’n leven bekijkt hij z’n inventaris niet,

74