Vorst van de ballingschap

zich in tien jaar uit het slop werkte en zich beschaafde; en tenminste de waardering van twee kinderen geniet.

En, in mei van dat jaar 1835, komt David en zegt, dat hij wil trouwen met Lea, deze zomer.

„Zal Lea van Zuiden, de dochter van Elia met de kapsones, genoegen nemen met het loon van een loopknecht? En wonen in een straat waar een loopknecht zal moeten wonen? En zal Lea van Zuiden straks kinderen moeten grootbrengen, nog steeds van het loon van een loopknecht?” vraagt ze venijnig.

„Er zijn duizenden loopknechten, moeder, die geen van allen rijke moeders hebben en zij leven en krijgen kinderen en verhongeren niet.”

„Is dat de dank voor m’n zwoegen. Om jullie te laten worden als de kinderen Davidsons, Van Mentz, De Hoop, noem maar op!” Zij stampvoet van drift.

„Ik heb het u niet gevraagd, moeder. Ik heb gewerkt vanaf m’n elfde jaar en u m’n loon afgedragen. Met alles was ik tevreden, met het eten dat u kon betalen, met de kleren, die u kopen kon, en ik ben het nóg. Lea heeft me beloofd en is me trouw en zij zal rondkomen met m’n loon. En dan nog iets moeder. Spaar voor mij geen geld. Ik zal proberen mezelf te maken, mijn erfdeel, over honderd jaar, wil ik niet. Geef het aan Tamar en Uria of aan het weeshuis.”

„David . .. Adaushem ... je slaat je moeder in het gezicht!” gilt Rachel ontzet.

„Haqodaush boroech hoe sloeg u in het gezicht, moeder. Door uw eigen kind sloeg Hij!”

„Adaushem ... Adaushem ...” snikt Rachel en verbergt het gezicht in de holte van haar arm. Als zij bedaard is en opkijkt, heeft David de kamer verlaten.

En David vertelt alles verdrietig aan zijn blonde Lea met de schrandere, donkere ogen. Lea die hem beheerst, zijn hele wezen, al zijn doen en laten. Lea, die hem laat begaan met zijn inzichten omtrent arbeid en vermogen. Want Lea wil eerst getrouwd zijn, los van haar argwanende en misprijzende

166