Vorst van de ballingschap

kindergezichtje haar om de deur toelacht, is iedere gedachte aan Gershom Speyer verdwenen.

Het werd maandag, de eerste dag van Davids dienst bij Brammie Koperentuit. Zijn moeder had hem een oud hesje laten aantrekken, een gelapte, halflange broek met splitjes in de pijpen en zware wollen sokken. Op zijn achterhoofd draagt hij een klein, zwart kapje, dat omkruid wordt door zijn glanzende donkere haar. Alles aan zijn kleren is armelijk, maar het is helder en fris. En als vreugdevolle nuance heeft Rachel Houtkruier een grote, gekleurde lavalière om zijn hals gestrikt.

Onder zijn arm draagt hij zijn pakje brood en een kleine wijnfles vol met warme thee steekt uit zijn broekzak.

Voordat hij binnenstapt kijkt hij nog even naar het uithangteken van de lompenhandel, een grote roodkoperen waterketel met een forse tuit, die dreigend en heerszuchtig over de straat hangt. En aan deze ketel dankt Abraham Lezer zijn bijnaam Brammie Koperentuit.

„Morge, Brammie,” zegt hij opgewekt en kijkt weer op naar de forse man.

„Sholaum aleichèm, David Houtkruier, vrede zij met u, als je geen Hebreeuws verstaat. Komt binnen in dit paleis van de mammon. En voordat je echt bij me in dienst treedt, zal ik je wat vertellen. Als vrije jongen van dit ontmantelde getto heb je het recht om me Brammie Koperentuit te noemen. Maar nu je het juk der dienstbaarheid op je geladen hebt, ben ik voor jou mijnheer Abraham Lezer. Heb je dat begrepen, David?”

„Ja, Brammie.”

„Oi, ezel, wat heb ik je zojuist gezegd?”

„Ja, Brammie, maar daaraan moet men toch eerst wennen? Kan men ineens afgooien, waaraan men jarenlang gewend is?”

Abraham Lezer nijpt zijn ogen tot een spleet, tuurt naar het zonlicht dat op de huizen van de overkant schijnt op deze voorjaarsdag.

„Men kan niet afgooien, wat men jarenlang gewend is? David Houtkruier, wie heeft je dat gezegd?”

10