het gezin. Ook het leger eist, zoals in ieder land, zijn mensen op voor dienstplicht. (De vader van Tirtsa b.v., in het hoofdstuk „Een scheepje in de haven landt/’ is eerst aangewezen geweest om gevangenen op Cyprus Hebreeuws onderwijs te geven en daarna om immigranten in de haven te ontvangen). Is er bij voorbeeld behoefte aan een onderwijzer of jeugdleider in de kibboets, dan beslist de vergadering van leden, wie de meeste geschiktheid toont tot deze taak, om dan voor enige jaren ter opleiding te worden uitgestuurd.
Tot de gemeenschapsplichten in ruimere zin waartoe een kibboets verplicht is, behoort onder andere, indien de omstandigheden in de kibboets daartoe geschikt zijn en de opvoeding der eigen kinderen bewezen heeft op hoog peil te staan: het ter opvoeding en opleiding ontvangen van een jeugdgroep van de „Jeugd-Alijah” (jeugd-uitzending). De Jeugd-Alijahbeweging is een schepping van de Amerikaanse Jodin Henrietta Szold, die in 1934, op bijna 80-jarige leeftijd, — na een leven vol vérstrekkende, geniale sociale scheppingen, — begon de Joodse jeugd uit de landen der vervolgingen weg te halen en in Palestina tot vrije mensen op te voeden. (Zie hoofdstuk 2, „Toen Tirtsa klein was”). Soms worden ook jongere kinderen voorgoed opgenomen, niet als groep, maar in de gezinnen der cha-wériem, om mèt de in de kibboets geboren kinderen te worden opgevoed.
De aard van Shabbat-viering hangt af van de godsdienstige instelling der groep, waartoe de kibboets behoort, — maar overal is de Shabbat de rustdag. Toch zijn er werken die niet één dag onderbroken kunnen worden: de zorg voor de „levende have,” koeien, kippen, kinderen en grote mensen, — het werk in koestal, kippenren, baby- en kleuterhuizen, keuken en eetzaal. Om deze werken voortgang te kunnen doen vinden en toch de Shabbat tot vrije dag te maken, is ieder om de zoveel weken verplicht tot „toranoet” (beurtdienst), waarvoor hij al of niet een vrije door-de-weekse dag terugkrijgt. Terwijl door de week de meeste mensen hun vaste werk hebben en bij voorbeeld in keuken en eetzaal
8