Tirtsa

stand te houden, en ieder persoonlijk had geen bezit. Waarom kon deze gemeenschap echter geen stand houden en hebben daarentegen de kibboetsiem zich in de loop van bijna een halve eeuw ontplooid tot de positieve, opbouwende kracht in Palestina, later in Israël? Omdat „Walden” een oplossing zocht voor individuele noden: een uitweg uit het harde materialisme in de maatschappij voor hen, die er geestelijk onder leden, maar ook voor hen, die zich praktisch in die maatschappij niet staande konden houden, — terwijl de kibboetsiem, gedreven door de bittere noodzaak van een sinds eeuwen zwervend en vervolgd volk en een sinds eeuwen verwaarloosde grond, hun eigen welzijn terzijde moesten stellen voor het grote einddoel: het land uit zijn verstening op te wekken, het te herscheppen in een land „vloeiende van melk en honing/' ten einde straks de mogelijkheid aan dat land te geven, zijn binnenstromende zonen een plaats onder de zon en grond onder de voeten te waarborgen. Bittere noodzaak, buiten de horizon van het individuele welzijn, — dat was het, wat de kibboetsiem verhief boven het niveau van persoonlijke idealistische pogingen.

Maar de gewone mens, — en de chawér (lid) in een kibboets is een gewoon mens, — kan niet leven zonder beloning voor zijn arbeid. Waarin bestaat de beloning voor zijn arbeid? In al wat een mens nodig heeft om te leven: voedsel en dak (al is het in het begin maar een tent-dak), kleding en bewassing, verpleging bij ziekte, opvoeding van zijn kinderen en verzorging van zijn ouders, als ze dat nodig hebben en wensen, wat ontspanning, wat schoonheid. Dat alles biedt de kibboets zijn leden, — of liever: dat alles bieden de leden elkaar. Want het werk, waartoe de leden aangewezen worden, bestaat niet alleen in werk op het veld, in de koestal en de kippenren, in de garage, op de vrachtauto en tractor, — maar ook in de keuken, de eetzaal, de naaikamer, de baby-huizen en kleuterklasjes, de school en de administratie van het grote geheel. De gebouwtjes voor algemeen gebruik moeten worden schoonge-houden, — zieken moeten worden verpleegd, — er moet worden gebouwd en hersteld, — alles takken van bedrijf, waartoe iedere chawér kan worden aangewezen, als hij of zij er de geschiktheid

6