Tijdloze ogenblikken - een biografie van Marianne Philips

van andere partijen zo goed begreep, dat ze haar eigen politieke standpunten niet kon blijven verdedigen. 'Als we terugtreden in de menigte en weten dat we even klein, even gebonden en onaf zijn als alle mensen onder de zon, dan begint eerst de opbloei in ons van het ware socialisme, dan is ieder ander de gelijke, de broeder, dan nemen wij allen, zoals ze ons tegemoet komen. Dan valt onze hoogmoed van ons af,' zei ze op een conferentie tot opwekking en verdieping van socialistische gezindheid.

Mooie gedachten voor een geestelijk geïnspireerd socialiste, maar een lastig standpunt voor een SDAP-politica. Ze trok de consequentie en vertrok uit de raad. Bij haar afscheid in september sprak de burgemeester over 'een komeet aan het firmament der gemeentepolitiek. Zij kwam op, schitterde een korte tijd en verdween onverwachts uit het politieke gezichtsveld.' Hij was haar dankbaar dat zij 'gezocht heeft naar schikkingen, waarmee de verschillende stromingen zich zoveel mogelijk konden verenigen'.

Ze bleef partijlid. Af en toe kwam ze nog in de raad, als verslaggeefster voor Het Volk. 'Ik ben nog steeds sociaal voelend,' schreef ze. 'Maar ik heb, na al wat ik in mijn leven ervoer en opmerkte, meer waarde leren hechten aan persoonlijk initiatief, niet alleen op maatschappelijk, ook op geestelijk gebied.'

Er waren meer factoren die haar uit de ban van de partijpolitiek haalden en maakten dat ze als schrijfster werd 'herboren', zoals ze het zelf noemde. In 1928 werd ze zo ernstig ziek dat ze dacht dat ze doodging. Gal en darmen werkten niet goed, ze viel flauw, leed aan hoofdpijn en evenwichtsstoornissen. Het was het syndroom van Menière. Een magnetiseur bracht geen verlichting, reguliere artsen konden alleen iets doen aan de fysieke klachten. Een arts stelde een psychoanalyse voor, een advies dat ze volgde. Sam stond erachter, haar oudste dochter Hester had er alle begrip voor. Iedere week reisde Marianne naar dr. J.H. van der Hoop, een

38