hem gouden manchetknopen, hij haar een bijou met pareltjes en platina kettinkjes, geïnspireerd op Le rêve van Zola, een schrijver met wie ze beiden dweepten. Voor zijn verjaardag, een paar maanden later, gaf Marianne Sam de twintig delen van Les Rougon-Macquart, waarin Zola alle sociale aspecten van zijn tijd de revue laat passeren.
De datum van hun huwelijk in 1911 was een statement: 1 mei. Het paar ging wonen in Bussum, in een bescheiden villaatje aan de Ruthardlaan 22. Ze trouwden alleen voor de burgerlijke stand. 'Het jodendom heeft geen plaats voor een vrouw,' zei Marianne. Haar familie van moederskant vond het afschuwelijk dat ze niet in de synagoge trouwden. De familieoudste, oom Levi Rozelaar, had het aanstaande bruidspaar een verontwaardigde brief geschreven: 'Door onze familie wordt geen huwelijk van onze bloedverwanten erkend, wanneer dat niet kerkelijk is ingezegend'. (...) 'Ik acht het mijn plicht u daarvoor te waarschuwen, opdat onze familieband met u niet daardoor totaal zal verbroken worden'.
Marianne en Sam kon het niets schelen dat ze uit de familie werden gestoten. Zij begonnen nu aan een nieuw leven, in dienst van het ideaal dat ze deelden.
21