Gedichten van Jehuda Halevi (Nederlandse vertaling S. Pinkhof)

het juister, de uitingen die een groot kunstenaar zélf niet
beneden zijn kunstenaarschap achtte, althans met eerbied
te benaderen; deze te beschouwen in het licht van de pers
soonlijkheid, die ze voortbracht, en van den tijd, waarin
ze ontstonden.

Een voorbeeld: Er bestaat voor Nederland wel degelijk
aanleiding voor uitgaven van de volledige werken van
Vondel, en toch is een belangrijk gedeelte daarvan gelegens
heidspoczie. Niet zonder reden noem ik hier Vondel, want
dat hij zoowel als Jehoeda Halevi zich „te buiten gaan" aan
gelegenheidsgedichten, heeft een meer dan toevallige oors
zaak. Vondel vertegenwoordigt in de Nederlandsche letteren
het hoogtepunt van de Renaissance. Jehoeda Halevi ver»
tegenwoordig!' het hoogtepunt van een der culturen, die
de voedingsbronnen der Renaissance waren. Wie zich in
zijn werken verdiept, leert zoo goed begrijpen dat, moge
de latere Reformatie een origineele, Midden» en Noord«
Europeesche revolutie zijn geweest, — de Renaissance
een overplanting was, een gaarne aanvaarde import in
het middeleeuwsche Europa, van al datgene, wat in andere
gebieden van sterke, vrije en opgewekte beschaving al
aanwezig was. De MoorschaJoodsche samenleving in Zuid«
Spanje was één der bloeiende gedeelten van zulk een bes
schavingsgehied, was een provincie te noemen van het
groote cultuursrijk, van waar uit de kruisvaarders voor het
eerst dat „andere" in het strenge Europa binnenbrachten.
En Jehoeda Halevi was een tijdgenoot van de kruistochten.

Gelegenheidspoëzie illustreert als niets anders het tijde
perk, waarin de kunstenaar leefde en laat tevens zien, wat
zijn tijdgenooten van hem verwachtten. En wat leeren wij
dan omtrent de omgeving van Jehoeda Halevi? Er leefde
een prachtlievend, kunstminnend geslacht, dat zich vrij
bewoog op alle gebieden van wijsheid en schoonheid. De
dichter had eenerzijds iets van zijn vrijheid ingeboet doore
dat de rijkdom zich, als vanzelf, tot beschermer der kunst

ii