Dit is Chanoeka - Zoth Chanoeka

noekafeest zijn de Maccabeeënboeken, wier schrijvers Joden waren en toch zijn deze boeken slechts voor ons bewaard gebleven, omdat... de katholieke kerk ze heilig verklaard had. Voor de kerk zijn de Maccabeeërs het mooiste voorbeeld van heldhaftig martelaarschap en koning Antiochus is niets anders dan „de Antichrist”. De strijd tusschen deze groepen is de strijd tusschen geloof en ongeloof.

Maar niet alleen de voorstelling van de lijdende martelaars heeft zich verbonden aan de Maccabeeërs, maar tevens een meer actieve; zij werden in de Middeleeuwen steeds weer als voorbeeld gesteld der tyrannenbestrijders in den strijd voor het geloof, zoo-als b.v. in den strijd tusschen Pausdom en Keizerschap.

Men zag juist in de geschiedenis der Maccabeeën het groote voorbeeld voor den strijd tegen de wereldlijke opperheerschappij „ter grootere eer van God”, wanneer deze eer bedreigd werd. Zelfs de kettersche secten in de katholieke kerk en later ook het Protestantisme hebben hiertegen het voorbeeld der Maccabeeën aangewend.

Zoo rechtvaardigt Luther zijn houding ten opzichte van de katholieke kerk met de woorden;

„In zaken, die Gods woord en dienst aangaan, moet men standvastig volhouden en zich daarvan door gebod, verbod of geweld van welke overheid ook laten afhouden... Zoo lezen wij in het boek der Maccabeeën. dat Mattattias met zijn zonen niet wilden gehoorzamen aan het bevel van den koning Antiochus, waarbij zij aan de afgodendienst gebonden zouden zijn!”

Zijn tegenstanders bewezen echter, dat men volgens het Nieuwe Testament de overheid absoluut te ge-

75