Dit is Chanoeka - Zoth Chanoeka

Waarom spelen op Chanoeka?

De Minhagiem-literatuur weet voor deze verschillende spelen geen motief te vinden. Misschien zouden ze een aandenken kunnen vormen aan de gymnastische spelen, die de Hellenistische hoogepriester Jason (zie de jaartallentabel) met toestemming van koning Amtiochus Epiphanes in Jeruzalem voor de Joodsche jeugd invoerde. Een historische reminicensie in Jood-schen vorm!

Opdat gij niet wordt als de kinderen

Doch uit gebruik ontstond misbruik. Tegen alle protesten van rabbijnsche zijde in, wisten ook de volwassenen zich meester te maken van deze spelen, hielden zich echter niet bezig met „Kattowes” en getallenraadsels, maar veranderden deze in gelukspelen met inzet van tijd en geld.

In de ban van den speelduivel

Een werkelijke speelplaag openbaart zich het eerst bij de Duitsche en Italiaansche Joden in de dertiende eeuw — bij de eersten wegens de bijzonder droeve omstandigheden, bij de laatsten wegens de bijzonder goede positie, waarin zij leefden. (In beide gevallen een karakteristieke assimilatie aan hun niet-Joodsche omgeving). De betere kringen hielden zich bezig met schaakspel, de groote massa met kaartspel. Natuurlijk gold het schaakspel als een uitvinding van den wijzen koning Salomo en het wist door zijn „geestelijke waarde” zelfs Talmoedisten voor zich te winnen. Een groot aantal gedichten, die de lof van het schaakspel bezingen, leggen hiervan getuigenis af.

61