Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

69

den ontvangen. Werkte echter de Joodsche Raad voor Amsterdam door, dan bestond misschien, zooals bij de werkkampen in Nederland, een kans, de deportatie te traineeren; en dit kon de redding beteekenen.

2)    De vrijstelling van personen, die voor het joodsche leven belangrijk waren, moest men aanvaarden, omdat op deze manier een kern in het land bleef, hetgeen voor den wederopbouw van het joodsche leven in Nederland van groot gewicht zou zijn. Men hoopte, deze groep tot het tijdstip van de bevrijding in ons land te kunnen houden.

3)    Het was helaas gebleken, dat sommige ongure elementen onder de Joden op het aftreden van de voorzitters en het verdwijnen van den Joodsche Raad voor Amsterdam wachtten, om dan op hun manier een organisatie in het leven te roepen, die waarschijnlijk de deportatie, in plaats van vertraagd, had bespoedigd.

Aldus besloten de voorzitters — de 18 leden hadden immers alleen een adviseerende stem — de werkzaamheden voort te zetten. Over het algemeen moet men aannemen, dat de leden dit standpunt van de voorzitters konden billijken, omdat zij anders hun meeningsverschil door hun aftreden tot uitdrukking hadden moeten brengen, hetgeen niet is geschied. Ik geloof ook, dat men in het kader der toenmalige gebeurtenissen dit juist heeft gezien. Men trachtte te traineeren, men vertrouwde op het behoud van een kern en hoopte op een vlugge verandering van de oorlogskansen en de bevrijding van ons land — dat dit alles een ijdele hoop bleek te zijn en de Joden den wedloop met den tijd hebben verloren, is den voorzitters nauwelijks aan te rekenen. Ten slotte was het duidelijk, dat de Duitschers in ieder geval tot deportatie zouden overgaan; zij bezaten door de aanmelding alle adressen; de bevolkingsregisters moesten aan de „Zentral-stelle für jüdische Auswanderung" een lijst met alle namen verstrekken. In Amsterdam b.v. werden de bevolkings-register-kaarten van Joden na de aanmelding apart gehouden. Van een georganiseerd verzet en sabotage was destijds nog geen sprake: de Nederlandsche autoriteiten en ambtenaren — behoudens enkele uitzonderingen — volgden stipt alle maatregelen en verordeningen op.

Intusschen werden te Amsterdam de eerste Joden voor de tewerkstelling in Duitschland opgeroepen en wel voor den ISden Juli 1942. De oproeping geschiedde door de „Zentralstelle für jüdische Auswanderung" zelve door middel van aangeteekende brieven. Voordien werd eerst een lijst van personen, die opgeroepen zouden worden, aan den Joodsche Raad voor Amsterdam doorgegeven, die de voor de joodsche gemeenschap belangrijke personen