Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

61

dat zij een evenredig deel van de beschikbare goederen en kwaliteiten kregen.

Verder mochten Joden zich geen goederen thuis laten bezorgen. Dank zij de bemoeiingen van den Joodsche Raad voor Amsterdam werden door de „Zentralstelle für jüdische Auswanderung" uitzonderingen voor het bezorgen van melk, wasch en kolen toegestaan.

Deze verordening viel buiten de bijzondere maatregelen, die reeds voor Amsterdam door den „Beauf-tragte" waren getroffen en derhalve van kracht bleven. Bedoeld werd hiermede het verbod, groenten-, vleesch-en vischwinkels te betreden, hetgeen ik reeds toelichtte (zie pag. 38 e.v.).

4)    Het werd Joden verboden, kapperszaken en andere paramedische inrichtingen te betreden of van haar diensten gebruik te maken, tenzij het weer uitsluitend joodsche zaken betrof, die als zoodanig waren gekenmerkt. Dientengevolge werden in grootere plaatsen in overleg met den Joodsche Raad voor Amsterdam en de Duitschers speciale joodsche kapperszaken opgericht, waarbij de afdeeling „Vergunningen, Joodsche Lokalen" voor het verkrijgen van de noodzakelijke toestemmingen en bordjes zorgde. In kleinere plaatsen werd dit een zeer moeilijk probleem, aangezien de Duitschers geen reisvergunningen voor dit doel verstrekten; soms was men eenvoudig gedwongen, de verbodsbepaling te negeeren met alle risico's, die juist voor Joden hieraan waren verbonden,- soms kon de vertegenwoordiger van den Joodsche Raad voor Amsterdam met de plaatselijke Duitsche autoriteiten een afwijkende regeling treffen, waarbij b.v. de Joden op een bepaald tijdstip wel gebruik van niet-joodsche kapperszaken mochten maken.

5)    Volgens art. 3 van de eerste beschikking was het Joden reeds verboden, zonder vergunning te reizen. Thans werden zelfs het betreden van spoorwegemplacementen en het gebruikmaken van alle openbare en particuliere vervoermiddelen verboden. Joden mochten dus zelfs geen trams, bussen, taxi's etc. meer gebruiken. Een aantal uitzonderingen waren toegestaan, nl. het gebruiken van ponten, het fietsen binnen de gemeente Amsterdam — hetwelk echter reeds op 20 Juli eveneens werd verboden (zie pag. 58) —, het gebruikmaken van bakfietsen voor goederenvervoer voor zakelijke doeleinden, het vervoeren van ernstige zieken met een ziekenwagen en van invaliden met speciale voertuigen. Buitendien mocht uit den aard der zaak wel van verkeersmiddelen, spoorwegen etc. gebruik worden gemaakt, indien Joden in het bezit van speciale vergunningen werden gesteld, in welk geval