Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

22

een algemeen karakter,- zij hadden echter specifiek voor het gemeenschapsleven van de joodsche Nederlanders en tevens voor den Joodsche Raad voor Amsterdam een ingrijpende beteekenis.

Op grond van deze verordening richtte de Gevolmachtigde van den Rijkscommissaris voor de stad Amsterdam, Böhmcker, op 18 Maart 1941 een schrijven aan den Joodsche Raad voor Amsterdam, waarin hij mededeelde, dat het hem gewenscht scheen, alle joodsche organisaties, behalve de godsdienstige vereenigingen, onder den Joodsche Raad voor Amsterdam te laten ressorteeren. Voor dit doel verzocht hij, een lijst van alle in Amsterdam gevestigde organisaties in te dienen. Om hieraan kracht bij te zetten, verscheen op 20 Maart een aantal ambtenaren van de „Sicher-heitspolizei" en recherche op het Vluchtelingencomité en verklaarden, verschillende organisaties, zooals de loges, de vereenigingen der theosofen, het Leger des Heils enz. en ook de z.g. „Emigrantenvereine" en het Comité voor bijzondere joodsche belangen met de subcomités voor ontbonden. Er werd aan toegevoegd, dat een terstond plaats te vinden onderhoud tusschen den Gevolmachtigde en de voorzitters van den Joodsche Raad voor Amsterdam de regeling van dit werk onder den Joodsche Raad voor Amsterdam ten doel had. Denzelfden avond vond dit onderhoud plaats. Hierin werd door de Duitsche autoriteiten verklaard, dat wel is waar bovengenoemde vereenigingen waren opgeheven, maar dat men wenschte en begreep, dat de ondersteuning aan behoeftige Joden geen dag kon stilstaan en het werk terstond weer ter hand moest worden genomen. Het ging heelemaal niet tegen een van de opgerichte comités, maar men moest zich zoogenaamd even van den gang van zaken op de hoogte stellen. Het geld, dat inmiddels was geblokkeerd, zou, indien dit noodig bleek, onmiddellijk weer worden vrij gegeven. De „Beauf-tragte" voegde er nog bij, dat men één geheel van alle joodsche organisaties wenschte, opdat niet telkens de verschillende joodsche instellingen door politioneel onderzoek moeite zouden krijgen,- indien daarentegen de Joodsche Raad voor Amsterdam de verantwoording droeg, zouden de verschillende organisaties niet voortdurend aan mogelijken overlast bloot staan. Voorts werd ook door den „Beauftragte" verzocht, zoo spoedig mogelijk een lijst van alle joodsche vereenigingen in Amsterdam in te dienen.

Begrijpelijk is dus, dat dit ingrijpen een diepgaande wijziging in het joodsche vereenigingsleven ten gevolge had. Het Comité voor Steun aan in Nederland verblijvende buitenlandsche Joden werd eveneens door dezen maatregel