Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

15

Joodsche Raad voor Amsterdam zijn taak niet als beëindigd beschouwde, toen het duidelijk werd, dat de Duitschers deze organisatie alleen voor hun doel misbruikten. Hierop kan alleen met een woord, dat een der voorzitters, nl. Prof. Dr. D. Cohen, steeds gebruikte, worden geantwoord: „om erger te voorkomen". Achteraf is gebleken, dat hem dit niet mogelijk was,- echter in het kader van de toenmalige gebeurtenissen was dit voor de voorzitters stellig niet te voorzien. Men stond op het standpunt, zoo lang mogelijk te rekken en hoopte op een spoedige verandering der oorlogsgebeurtenissen,- dat deze niet tijdig is ingetreden, is niet aan hen te wijten. Buitendien wisten de voorzitters, dat enkele ongure elementen onder de joodsche Nederlanders gereed stonden, de taak van hen over te nemen, en dan waren waarschijnlijk de plannen van de Duitschers met grooteren spoed voltrokken.

Concludeerend wil ik opmerken, dat men, achteraf gezien, misschien een fierdere houding had moeten aannemen, door te weigeren, de opdrachten der Duitschers uit te voeren. Maar in het kader der toenmalige gebeurtenissen kan men de houding der voorzitters, die steeds op een ommekeer der oorlogsgebeurtenissen hoopten, billijken.

Indien wij in verband met het onder ten 4e. gezegde de verordeningen en maatregelen beschouwen, die vóór het ontstaan van den Joodsche Raad voor Amsterdam waren uitgevaardigd, dan blijkt duidelijk, hoe ver reeds met de isolatie van de joodsche Nederlanders een begin was gemaakt. De meeste dezer verordeningen werden toen door de Nederlandsche bevolking en autoriteiten stipt uitgevoerd, waardoor langzamerhand een aparte gemeenschap in Nederland kwam te staan, die zoo veel mogelijk geholpen en beschermd moest worden.

Gedurende het kortstondige militair bewind werd alleen bepaald, dat Joden geen lid meer van den luchtbeschermingsdienst mochten zijn, behalve in de z.g. „joodsche wijk". Hieruit werden zij later ook verwijderd.

De vloed van verordeningen en maatregelen kwam na de benoeming op 18 Mei 1940 en ambtsaanvaarding op 25 Mei 1940 van den Rijkscommissaris.