Overzicht van het ontstaan, de werkzaamheden en het streven van den Joodsche Raad voor Amsterdam

14

bemiddeling bij de Duitsche autoriteiten; maar in wezen zijn de onderhandelingen alleen met de beide voorzitters gevoerd.

3e. Ofschoon herhaaldelijk door de voorzitters werd gepoogd, den Joodsche Raad voor Amsterdam rechtspersoonlijkheid te doen verleenen, zijn al deze pogingen op een afwijzende houding van de Duitschers gestuit. Ontwerpen van statuten werden verschillende keeren aan de Duitschers voorgelegd, maar nimmer werden deze door hen goedgekeurd. In de praktijk vloeide hieruit voort, dat alle verbintenissen, door den Joodsche Raad voor Amsterdam aangegaan, geen rechtskracht bezaten; veeleer moesten de voorzitters zich steeds persoonlijk en niet qualitate qua verbinden.

4e. Reeds onder punt Ie. werd opgemerkt, dat de Joodsche Raad voor Amsterdam door een bevel van de Duitsche autoriteiten is ontstaan,- daarnaast stond het den voorzitters met hun college voor oogen, een instituut in het leven te roepen, dat het joodsche gedeelte van de Nederlandsche bevolking met raad en daad ter zijde zou staan. Gezien de omstandigheden in 1941 scheen dit ook in elk opzicht gerechtvaardigd, want uit de toen reeds uitgevaardigde verordeningen en maatregelen bleek duidelijk, dat de Duitschers het joodsche gedeelte wilden isoleeren — van deportatie en dergelijke maatregelen was toen ⁿ°g geen sprake *) —; men beschouwde den Joodsche Raad voor Amsterdam als een hulporganisatie en tevens een bemiddelend orgaan tusschen de joodsche Nederlanders en de Duitsche autoriteiten. Pas later bleek, zooals ik nader zal aantoonen, dat de Joodsche Raad voor Amsterdam door de Duitschers alleen werd misbruikt om hun plannen ten opzichte van de Joden door dit instituut te laten uitvoeren. Indien nl. de voorzitters een onderhoud in verband met den toestand aanvroegen, dan waren de Duitsche autoriteiten zoogenaamd niet aanwezig, verscholen zich achter uitvluchten of bevelen uit Berlijn. Maar met de meeste klem moet er op worden gewezen, dat dit bij de oprichting onmogelijk was te voorzien.

5e. Ongetwijfeld zal men zich afvragen, waarom de

0 De reeds begonnen deportatie-maatregelen tegenover de joodsche Duitschers In Dultschland kon men niet als maatstaf nemen, daar het volkenrechtelijk gezien eigen staatsburgers betrof, waarmede andere staten zich niet hadden te bemoeien. Omdat de joodsche Nederlanders van Duitsche zijde bekeken vreemde staatsburgers waren, mocht men in 1941 met reden verwachten, dat deze maatregelen in ons land niet zouden worden toegepast.