Schimmenspel (filmdagboek)

15 juni 1982 Toen Michel en ik in september 1961 vrij kwamen, was Posadas, de paus van het Latijnsamerikaans trotskisme, de kluts kwijt. Volgens hem zou een atoomoorlog de mensheid vrij maken voor de wereldrevolutie.

Michel gaf hem in een discussieartikel terecht het advies zich onder psychiatrische behandeling te stellen.

Kort daarna brak Posadas met de beweging en richtte zijn eigen 'Vierde Internationale' op, de zoveelste in de geschiedenis.

Toen ik, in de steek gelaten en geplaatst voor een te zware opgave, tot tweemaal toe longontsteking kreeg na te zijn geconfronteerd met de grofheden van mijn eigen partijgenoten, heb ik mij onder behandeling gesteld van de marxistisch geörienteerde psychoanalyticus Dr. Coen van Emde Boas, voor wie de dialectiek de sleutel vormde tot de oplossing van elk probleem.

Uit deze behandeling is mijn schrijverschap voortgekomen.

20 juni 1982 Na een onstuimige rit door de oorlog, Latijns-Amerika en de Algerijnse revolutie heeft het lot, een ongebreideld, wild paard, mij van zijn rug gesmeten. Het heeft mijn ruggegraat niet gebroken, mijn verstand niet aangetast of mijn onafhankelijke houding tegenover het leven, en daarvan getuig ik in mijn boeken.

Ik zal altijd met diep respect blijven denken aan de tijd van mijn samenwerking met Michel Raptis, en ook zijn verklaring getuigt van respect tegenover mij wat het verleden betreft.

En daarmee wil ik dit dagboek beëindigen.

21 juni 1982 Rudolf van den Berg wil de film afsluiten met mijn laatste woorden uit het dagboek, vindt dat wat ik eerder opschreef daar niet een voldoende afronding voor vormt. Wat moet ik doen? Ik draai er om heen, zoals ik jarenlang om de pijn van mijn breuk met Michel ben heengedraaid. Misschien vind ik het antwoord in het manuscript waar ik eens aan was begonnen, en waaruit ik op 9 februari een stuk overnam, toen ik ook een treinreis begon, samen met 'Jean'.

Het was een drukte van jewelste op de wereldmarkt. Mannen en vrouwen in de meest bonte klederdrachten boden hun waren aan, soms gekscherend tegen elkaar, dan weer gewikkeld in een hevige ruzie met een koper, die het op een lopen zette, achterna gezeten door

91