verkocht die liever niet, dan zag je de klanten in geen half jaar terug. Hij was te eerlijk en een te slecht zakenman om het bestaan ervan te verzwijgen, doch kon niet nalaten erbij te vertellen dat je er zweetvoeten van kreeg en dat volgens een wetenschappelijk artikel van een dokter rubber te veel meeveerde bij elke stap, wat niet goed was voor de hersenen.
Intussen stonden de mannen in hun witte pakken druk met elkaar te praten, zonder zich om de warmte te bekommeren. Een van de twee, het rechterbeen op de dwarsboom van de kar, een elleboog op een knie terwijl zijn hoofd in z׳n hand rustte, luisterde aandachtig naar zijn maat, die sprak over het historisch materialisme.
Vader maakte een spottende opmerking, ook voor mij bedoeld; ik had kort geleden gepoogd hem duidelijk te maken dat volgens de dialektiek A niet gelijk is aan A, omdat niets hetzelfde is en alles voortdurend verandert. Als het maar niet zo benauwd was. Hij zocht tussen zijn gereedschap op de werktafel, pakte het schoenmakersmes en streek het met de blauwstalen kop door zijn grijze haar als een rite die aan het snijden vooraf ging. Hij spuugde in zijn handen, klemde een plaat leer tussen zijn knieën en sneed deze doormidden alsof het brood was. 'Die prutsers van de overkant hebben het mes weer niet goed geslepen/ mopperde hij. 'Kijk, ze hebben het aan weerskanten hol gemaakt. Dat mag juist niet. Als ze van de steun zijn uitgetrokken worden ze scharensliep. Of schoenmaker, en verpesten
li