weeïge, zoete lucht van de ton: de ene keer heb je er erg in, de andere keer niet. Maar kom, laat ik niet mopperen, dat is ook de bedoeling niet. Er zijn andere, veel belangrijker dingen die me intens bezighouden, de vredesonderhandelingen in Evian die ten slotte zijn begonnen en nu waarschijnlijk resultaat zullen afwerpen, de ontwikkelingen in Frankrijk zelf die erop wijzen dat de arbeidersbeweging het na een ervaring van drie jaar beu wordt, haar lot te doen bepalen door een nieuwe Bonaparte, kortom: er is genoeg waar een mens zoal aan denkt.
Jullie zult het niet geloven, maar ik heb zo veel dingen voor mezelf te doen dat ik een paar goede boeken, die verleidelijk voor me liggen op tafel, gesloten moet laten om niet achterop te raken. Nee, vervelen doe ik me gelukkig niet, ik moet eerlijk zeggen dat ik me ook tijdens mijn gevangenschap nog geen minuut verveeld heb, ik dwaze werker, dat schijnt nu eenmaal mijn lot te zijn, kom tijd te kort. Daarbij komt dat andere mensen soms beslag op je tijd leggen, en ook dat is me niet vreemd, waar je je, met een zucht, bij neerlegt om ze niet voor hun neus te stoten. Nu heeft iemand, buiten mij om, aangevraagd of hij tijdens de weekends 's middags met mij mocht schaken (met de stroper schaak ik 's avonds). Dat werd toegestaan, zodat de uiteindelijke beslissing eigenlijk bij mij lag. Ik heb hem bij voorbaat op 'rantsoen' gesteld. Ik heb wel wat anders te doen dan al mijn vrije tijd achter een schaakbord te zitten, hoe leuk het ook bij wijze van afwisseling is. Toevallig las ik gisteren in een interview met Euwe, die 60 jaar werd, dat hij het eigenlijk steeds zonde van zijn tijd heeft gevonden zich zo aan schaken te moeten wijden. Voor een prutsschakertje als ik ben geldt dat dan zeker. Gelukkig heb ik sinds enige weken toestemming, tot
164