Dapper zijn omdat het goed is

Het gebeurde na de ideologische verwoesting van de Communistische Derde Internationale door Jozef Stalin, waardoor de Duitse Communistische Partij zich zonder slag of stoot overgaf aan Hitier, in 1933, en na de moord op duizenden communistische strijders in de Sovjet-Unie door diezelfde Stalin omdat zij oppositioneel waren. Wij waren het ook oneens over de vraag, of de Sovjet-Unie, ondermijnd door de stalinistische terreur en vervuiling, nog wel verdedigd moest worden tegen een overval van het Westerse kapitalisme, in casu het Duitsland van Hitier.

Die discussie liep zo hoog op, dat ik Henk Sneevliet de scherpste verwijten naar het hoofd slingerde en de deur achter mij dicht smeet. Ongeveer acht maanden later werd hij, samen met mijn schoonmoeder en een aantal politieke vrienden gearresteerd en ter dood veroordeeld. De acht mannen werden op 13 april 1942 gefusilleerd.

Het was een slag voor de revolutionaire arbeidersbeweging in Nederland, die zij nog niet te boven is, het was ook een slag voor mij, die het in het laatste gesprek met Henk Sneevliet zo goed had geweten.

Maar ik had hem ook door Bep, die hem in de dodencel mocht bezoeken, laten weten dat mijn houding, tijdens ons laatste gesprek, mij speet, en dat hij een fakkel zou blijven voor de Nederlandse arbeidersbeweging. Zo ongeveer.

In zijn afscheidsbrief aan Bep en mij heeft Henk Sneevliet de uitgestoken hand aanvaard. Daar was ik blij om. Maar het schiep ook verplichtingen. Ik had het toch zo goed geweten? Nu moest ik de vaan hoog houden.

In navolging van zijn reis naar China in 1921 wilde

10