Een slecht geweten

ik op een advocatenkantoor kon komen. Maar ik moest er op sjabbes werken, en dat mocht niet van mijn vader. Die was toen nog vroom, godbewaarme, niet lang meer, maar daar had ik niets aan. Vroom zijn is goed voor rijke joden, een sjlemiel kan het zich niet veroorloven.'

Intussen had vader een paar gummihakken onder de schoenen van de klant geslagen. 'Poetsjij ze even uic op cle machine,' zei hij tegen mij, 'en doe voorzichtig.'

Toen de schaakmeester vertrokken was bleef het rustig in de schoenmakerij, wel een uur lang. Er kwam een klant met stikwerk, en daar was geen pósjet aan te verdienen; een ander moest een paar veters hebben.

Daar kwam oom Sam, dejongste broer van vader, wel twintig jaar jonger, en op slag was ik blij. Van al mijn ooms en tantes hield ik het meest van hem. Hij kwam altijd om zijn schoenen te laten maken, wat lang niet voor de hele familie opging, en dat griefde vooral moeder, maar ook mij. Hij had tenminste geen kapsones gekregen.

Ze zagen er helemaal niet als broers uit, vader was gezet en had een rond gezicht, terwijl oom Sam juist slank was, met scherpe trekken, een donkere haardos, een zware bril. Een echte schoolmeester! Ze konden allemaal goed leren bij opa en opoe. Toen opa in een sigarenfabriek werkte, stond hij ook zijn mannetje. In de werkplaats wilden zijn maats dat hij ging vertellen, over de socialistische beweging of een verhaal, en in die tijd rolden zij voor hem de sigaren. Op zijn sterfbed nog ijlde hij over de staking van 1903.

Ineens gaf oom Sam een schreeuw. Hij was te dicht bij de uitpoetsmachine gaan staan, de jas die hij over zijn arm droeg was tussen een rol van de machine geraakt en draaide mee, terwijl hij hem terug wilde rukken. 'Zet de motor

30