De kortste weg

De vaststelling van de schoolarts dat ik een bril moest dragen, overviel mij als een groot onrecht. Ik leek nog wel zo op vader, beweerden alle mensen, vooral mijn zwarte ogen waren 'een en hetzelfde'. Waarom waren ze dan niet even goed als de zijne? Niemand droeg een bril in ons gezin. Saartje evenmin. Haar ogen waren zo scherp als die van een nachtvogel. En Maurits? Hij kon letters duidelijk onderscheiden die voor mij een vage massa werden. Alleen moeder had slechte ogen, maar bij haar was het iets anders, onherroepelijks. Als kind was ze zelfs blind geweest en had een jaar ermee in het ziekenhuis gelegen. Het beetje dat ze nu kon zien was ook met een bril niet te verbeteren.

Ik kreeg een nikkelen ziekenfondsbrilletje, met smalle eivormige glazen, en bekeek mezelf er dagelijks mee in de spiegel. Mijn te dikke lippen kon ik naar binnen zuigen zodat ze er smaller uitzagen, mijn te wijd uitstaande tanden verbergen achter een gesloten mond, mijn brede neusvleugels een beetje intrekken, de golven in mijn haar met veel water wegwerken, en als je er lang naar tuurde leken ze donkerbruin en niet zwart zoals de grote mensen beweerden. Met dichtgeklemde kaken zag ik er zelfs stoer uit. Aan de bril evenwel viel niets te verhelpen. De brug sneed in mijn neus een wonde plek, die pas wilde genezen toen moeder een wollen draadje om het nikkel had gewonden. Een stom gezicht. Voor de meisjes uit de klas, uit de straat, schaamde ik me meer dan ooit. Het was niet voldoende om jood te zijn, nu was ik brillenjood op de koop toe.