De nalatenschap van Henk Sneevliet

te schrijven over onze beweging, over mijzelf, en hoe ik gekomen was tot daden waar ik in een burgerbestaan nooit aan gedacht zou hebben.

Die toestemming is mij nooit verleend, om de eenvoudige reden dat men geïrriteerd raakte als ik het onderwerp alleen al aanroerde. Ijverige geesten zoals Hélène Raptis en Maurice Ferrares zorgden ervoor dat mijn bedoelingen in een kwaad daglicht kwamen te staan. Zo is de breuk tot stand gekomen, nadat ik tweemaal longontsteking'had gehad en in psychotherapie had gezeten.

Nu, ruim dertig jaar later, ben ik blij te kunnen vaststellen dat het gesprek dat Michel Raptis op de Chinese ambassade in Marokko gevoerd heeft over het Sneevliet-archief, tot een zo positief resultaat heeft geleid. Om met Trotski te spreken: 'In de natuur en in de politiek gaat niets verloren.'

Kort voordat het Sneevliet-archief door Mien Sneevliet aan mij werd toevertrouwd heb ik een dubbele onderbeenfractuur gehad, die mij langer dan een jaar invalide heeft gemaakt. Toen de chirurg mij ten slotte toestond te lopen zei hij: 'Het been is genezen, maar vraag niet hoe het er van binnen uitziet.'

Hetzelfde zou kunnen gelden voor het Sneevliet-archief. De operatie is gelukt, maar vraag niet hoe het er van binnen uitziet. De geschiedenis ervan is veel dramatischer geweest dan ik heb kunnen weergeven. Er zijn veel meer personen bij betrokken geweest en hoofden gesneuveld.

80