De nalatenschap van Henk Sneevliet

durend op die gedachte schonk ik haar een artikel van Henk Sneevliet uit de illegaliteit, waarin hij zijn kritiek op het stalinisme, 'de syfilis van de arbeidersbeweging' zoals hij dat noemde, niet onder stoelen of banken schoof. De vrouw en haar vertaler waren niet naïef, en begrepen onmiddelijk dat ik kritiek had op Mao Tse Toeng, wegens de culturele revolutie en de daarop volgende gebeurtenissen. De tolk legde uit dat de situatie in China snel aan het veranderen was. Elke zeven jaar ontstond er een geheel nieuwe politieke toestand, en om deze ontwikkelingen beter te begrijpen was het nodig de oorsprong van de Chinese revolutie te kennen. De gebeurtenissen op het Plein van de Hemelse Vrede waren allang achterhaald, verzekerde hij mij. Mao Tse Toeng, welke kritiek men ook mocht hebben, stond aan de wieg van de Chinese revolutie, en had haar naar de overwinning gevoerd. Hij was onsterfelijk, omdat hij een nieuw tijdperk geopend had, niet alleen voor China, maar voor de gehele mensheid. Daarom waren zij ook zo geïnteresseerd in Malin, zoals ze Sneevliet noemden bij zijn Chinese partijnaam. Malin had Mao Tse Toeng ontdekt, en hun namen waren onlosmakelijk verbonden.

Deze twee mensen waren dus speciaal voor het Sneevliet-archief uit China naar Amsterdam gekomen. Amsterdam scheen dus als een soort bedevaartplaats te gelden. Ik probeerde nog een grapje te maken door te zeggen dat Nederlanders doorgin-

53