De nalatenschap van Henk Sneevliet

uitdrukkingen als 'communistisch agent' te veranderen in 'afgevaardigde van de Communistische Internationale', dan was er niets op tegen als hij een eigen standpunt ten aanzien van de gebeurtenissen innam.

Professor Riiter zou dit doorgeven aan de Amerikaanse sinoloog, maar op die voorwaarde zag deze van verdere medewerking af, en daarmee was de kans op publikatie verloren gegaan, waardoor ik mij nogal schuldig voelde. Ik herinnerde mij de tijd van voor de oorlog, toen mijn vader en mijn broer mij een letterzifter noemden, omdat ik mij zo vastklampte aan de teksten van Trotski en aan de woorden van Henk Sneevliet, die het maar al te graag over de 'gebedsformules van Trotski' had, om mij mijn zekerheid te ontnemen.

Uiteindelijk lag de verantwoordelijkheid voor de mislukking geheel bij mij, want Mien Sneevliet vertrouwde mij volkomen, en had mijn advies opgevolgd. Maar wat nu?

Tijdens het proces tegen Michel Raptis en mij was de historicus Isaac Deutscher als getuige voor ons opgetreden, en zo had ik hem leren kennen. Als er iemand bevoegd was een oordeel te vormen over de betekenis van het werk van Henk Sneevliet in China, dan was hij het wel. Ik schreef hem een brief, waarin ik hem vroeg of hij aan dit gedeelte van het Sneevliet-archief mee wilde werken. Hij was daartoe inderdaad bereid, en groot was mijn vreugde toen ik professor Riiter ervan in kennis

33