2. Het Sneevliet-archief
De waarheid is altijd concreet, heb ik als jongeman van Henk Sneevliet geleerd. Om de tendens die ik in de trotskistische beweging vertegenwoordigd heb, te kunnen benoemen, moet ik terug naar het begin, naar mijn eerste beweegredenen.
Het begon allemaal met de terroristische aanslag van Grünspan, de jonge Poolse jood die zijn ouders wilde wreken omdat zij door de nazi's vervolgd werden, en uit protest de Duitse ambassadeur Vom Rath doodschoot. Dat ontketende een uitbarsting van jodenhaat, die uiteindelijk leidde tot de gruwelijke massale vernietiging van de joden. Trotski had duizend keer gelijk toen hij erop wees dat individuele terreur niets oplost. Toch stond hij met zijn sympathie achter Grünspan, en had begrip voor zijn actie, al keurde hij die om rationele redenen af. Trotski wees erop dat het verzet van de vertrapten alleen zin heeft als het in georganiseerd verband geschiedt, als onderdeel van de gezamenlijk strijd tegen de onderdrukker. 'Zij die het meest geleden hebben, zullen geen andere uitweg vinden dan die van het revolutionair marxisme van dit tijdperk, de Vierde Internationale', schreef Trotski. Naar aanleiding van deze woorden
22