En Jankef valt nu opnieuw op zijn hoorders aan: „Een jóód! begrijp je dat goed ? Een Jóód! Grootvader en overgrootvader net zoo rijk als wij hier nou bij mekaar zitten, en geen cent meer ook! Jóden! In een paleis! En het gaat niet om drie stuiver, dat moetje nou niet zoo denken! maar het gaat om milliocnen! Zulke lui zijn dat!”
Hij neemt zijn pet af, legt die op zijn knie, en trommelt er zacht op met zijn vingers. Het is de aanloop tot een kalme verzekering, met crnstig-bewogen blik, terwijl hij zijn hoofd tilt en achteruit rekt, als gooit hij daarmee den diskus van zijn vaststelling naar den laatsten twijfel: „Meer dan millioenen! Meer dan millioencn bezit de man.” Na een stilte, waarin de milliocnen in de oogen branden en de kelen toeschroeven, terwijl de lach in de trekken grijnst; een zachte stem:
„Dan zal-ie zeker ook heel wat weggeven,” schuchter, een van de luister-gezichten.
„Of-ie weggeeft? Ja, maar niet zoo’n beetje ? Je hebt toch wel gehoord van Montefiorc? van Mozes Montefiore? Niet? Die zijn portret in het andere huis meer als tien jaar aan de muur heeft gehangen ? O, nou maar dat was al een baas! die hééft al wat weggegeven, voor Erets Jisroyl (Palestina), aan de arme Joden, die uit Rusland en uit Polen voor de Blocd-Czaar de vlucht hebben moeten nemen! nou maar die is nog maar niet meer als een bedelaar vergeleken bij hem! Begrijp je wel ? Hij geeft weg, dat bestaat niet meer.”
Zij blij ven warm-gretig wachten. Het geheimzinnige nadert ; een groote zekerheid moet nog komen die het Gods-visioen voor hen zichtbaar zal moeten maken. Jankef tilt weer zijn hoofd, maar nu in een vertrouwelijkheid van mededecling, die het statistick-cijfcr onaantastbaar voor hen maakt. En hij roept het visioen voor hen op, beslissend, verbijsterend:
,,Meer dan tweemaal honderdduizend gulden in een jaar!... Geeft-ie wèg! versta je dat ook?”
Het woord jaar is als een knauw. Het: „Geeft-ie weg” klinkt als een schreeuw. En hij zwijgt.
Er is stilte. En een zacht, bijna onmerkbaar gekreun.
Een zachte dans, vol oprechte gratie, van voeten voor
61