Simcha, de knaap uit Worms

amses overbezwaard, stonden en hingen in ondenkbare houdingen wel, maar toch de verbeelding nader, onder de prachtige zware Hebreeuwsche blokletters van de titeling. Men zag een in kleine vakken verdeeld vierkant dat een brok stedefundament moest voorstellen, en in de buurt van een in steen geheven Jodenhand zwierven andere steenen in de lucht die de massa materiaal hadden aan te duiden. Op een andere bladzij, onder de met volledige beheersching geteekende letters van „Wajischmang” (en Hij hoorde het geschrei der ongelukkigen) had de schrijver weer een elftal steenblokjes zonder verband of basis ingevuld, en rechts van het vlak stond een manfiguur onder een narrenkap en een duidelijke knods in de geheven hand: de Egyptische slavendrijver. Een monster met goed begrepen slangenlichaam, een wilde kop waarvan de bek een woord ombeet, twee spookachtig achteruitgebogen pooten en een uit groote bloem-motieven ontbotte staart, vertegenwoordigde het samenvattend begrip der gruwelijke plagen waarmee God den Egyptenaren de vrijheid voor de Joden had af gedwongen; en verderop bood een tweede, vriendelijk uitgevallen monster een wonderbaarlijk zuiver waargenomen distel aan voor den troon van Pharao, die met uitgestrekte magere beentjes die verschijning onder zijn kostbaren regeeringshemel zat te bestaren. Een heerlijken blos op Hanna’s wangen, een strak-ken blik in Esther’s oogen, een glimlach bij Frommet en Jitz-gak bracht de teekening van een staande, naar het geslacht niet te bepalen figuur, maar waarnaast vijf kleinere men-schelijk uitziende gedaanten horizontaal geprojecteerd lagen, en die het beeld bedoelden te zijn van het rijke gevolg der huwelijksvolheid.

Met die geschenken was het verband nu volkomen: de stemmen uit Worms waren zij, die in de kamer in Keulen spraken; met duidelijke teekenen spraken zij, met dingen die men betasten, aanzien en genieten kon, zoo spraken zij duidelijke taal uit de kamers van Worms naar hier; en onmiddellijk tot de harten droegen zij ze verwarmend door: de aanrakende, verzekerende gevoelens van genegenheid en blijvende verbondenheid. De meisjes begonnen, als op een sein, door een 70