Simcha, de knaap uit Worms

spanning hadden zij zitten werken; vooral Hanna’s geduld werd zwaar geteisterd door de nauwlettendheid die het aanbrengen van de letters op den buitenkant van de eieren van haar vergde, en toch had zij, in de stemming van haar naderenden bruidsstaat, er een eer in gesteld die verdienste op haar naam te krijgen. Het was alles voor de ontvangst van nieuwe leerlingen op de school bestemd, een gebeurtenis die tot een feestelijke plechtigheid werd opgedragen. Vroeg in den ochtend kwam een leeraar zelf den leerling aan diens woning halen, wiesch hem zelf en trok hem schoone kleeren aan. Op school werd hij voor de met zoetigheid bestreken letterteekens gezet; nadat ze hem voorgezegd waren en hij dat herhaald had, van voren naar achteren en omgekeerd, mocht hij ze aflikken en werd op koek, op melk en ingemaakte vruchten onthaald, die dan telkens een van de meisjes uit de gemeente daarvoor gereedgemaakt had. De Joden wisten wat de inzet van een nieuw tijdperk in het kinderleven beteekende: voorzichtigheid, aarzeling bijna tegenover elke verzwaring van de plichten. Den eersten dag werd aan de opleiding van den knaap, die dan tusschen vijf en zeven jaar oud was, niets meer gedaan; de leeraar die hem gehaald had, bracht hem naar zijn woning terug. Was hij zoover, dat hij in de Touro, in de vijf Boeken Mozes begon te lezen, dan was de vreugde om die vordering en het begin van zijn wezenlijke kennis van de Leer zoo groot, dat het een feestdag werd, een volle feestdag, geteekend door een gastmaal naar den welstand van het gezin. Opnieuw wordt hij van huis gehaald — hoe leefde dat alles als een heele rei feestelijkheden in Simcha’s herinnering op, hij die de oudste van acht zonen was — de leeraar slaat zijn mantel om den knaap heen opdat hij onderweg, van den ernst van dien gang, door geen onreine of storende ontmoeting wordt afgeleid. Wajikro, Levi-ticus, het boek der benoemingen, het boek dat hij ook in zijn wieg onder het hoofd gelegd krijgt op den dag dat men hem zijn maatschappelijken naam meegeeft — is het eerste deel van de vijf boeken dat hij leest. En op dat oogenblik dat het wordt aangesneden, krijgt hij die honingkoeken, waarop de meisjes de verzen uit Jesaja met zoetigheid schilderden: 66