Simcha, de knaap uit Worms

met zijn bediende Heinrich de reis aanvaard. In Mainz kwam het begin van de ontzenuwing. Hoewel de vrees daar in den vorm van de bluf gevlucht was, had zij zich bij de zijne ontmaskerd neergezet. Men vertelde hem dat enkele maanden geleden Kruisvaarders huis aan huis bij de Joden waren gekomen en geld hadden geëischt voor uitrusting en levensmiddelen. Zij kwamen uit het leger van Gottfried van Bouillon die vanuit Neder-Lotharingen daar doortrok, bij Worms den Rijn over, dan door Regensburg, Weenen, Hongarije naar Constantinopel was gegaan. De Parnassiem van de Joodsche gemeente Mainz hadden Bisschop Ruthard om raad gevraagd; hij antwoordde dat de Kruistocht een heilige zaak van de Kerk was, en dat hij niet mocht ontraden die te steunen. De Joden droegen af, verontrust, en de belooning kwam dadelijk; een order door den naam van een der aanvoerders gedekt: elk die een Jood doodde zou zijn zonden vergeven zien. De verwondering en minachting van de Mainzer Joden jegens een zedenwet, waarbij een Ridder of Priester, want vele priesters begeleidden de legers — op eigen gezag zonden die hij niet kende tegen doodslag ongedaan kon maken, en de verbazing om de driestheid waarmee zij, Joden, in vollen vrede plotseling als ongedierte geschat werden, ging onder in stille verschriktheid. Angstig gefluister en mompeling leefden in Mainz op, en men begon zich opeens weer de vlucht naar Speyer te herinneren, twaalf jaar geleden, uit vrees voor een overval, en ook de verhalen der grootouders over de uitdrijving, tachtig jaar terug, in 1012, toen Keizer Heinrich de Tweede de benden over hen losliet, uit woede over het smaadschrift tegen de Kerk door Wezelinus, den tot het Jodendom bekeerden kapelaan van Hertog Coenraad, die van den Keizer een bloedverwant was. Na een jaar had de rijke Mainzer Rabbi Simon ben Isaac Abun, een broer van Raschi’s moeder, toen den terugkeer van de verdrevenen bij den Keizer gekocht, en die goede afloop moest nu het uitzicht van het oogenblik alweer verhelderen, zoo ondoordringbaar zwart had die kleine reeks van schuddingen in hun bodem de toekomst al voor hen doen worden. Dat vernam Simcha al spoedig, maar niet 42