Simcha, de knaap uit Worms

broeders uit de groote menigte in de straten en huizen, het Hospitaal binnenstroomden; hij was door de gangen naar buiten gesleept eer hij verstaan werd.

„Wat komt ge mij halen? Wat wilt ge met mij?”

„Slaat hem neer!”

„Neen! Naar de kerk!”

Men zag geen goud, men rook vertrouwde armoede, maar niemand geloofde daaraan. Jood was goud, al zou het, bij tafels vol, achter de van luizen doorkropen vodden te voorschijn komen. Behalve boer en strijd-knecht stond ook de handwerksman zoo vreemd tegenover handel, Jood en het wonderlijk voortbrengsel van die paring, dat het bijna heel hun uitgangspunt was geworden: het goud! Al kwam het dan niet in hun eigen handen, dan toch in die van hun neer, die het voor de verdere zuivering van de wereld zou gebruiken?

„Het goud!” had men geroepen in het Hospitaal-krotje, en Mosché moest merken dat zijn scherpere kennis der dingen, dat een stuk gewisheid in de levenshouding hoe vol trots hem dat menigmaal had doen staan, bij de groote massa die messen, bijlen en zwaarden droeg waar hij enkel de zucht naar inzicht hanteerde, wegviel als een muis onder een worp stormkeien. Den spot dien hij zich tegenover zulk een verdwaasde bedrogen menigte kon denken, was in de verpletterende vijandschap hier niet te handhaven: Zijn: „Wat wilt ge van mij? Wat zoekt gij, arme gekken, bij den armsten Jood van Keulen?” bracht geen schrik en zelfs geen zweem van een weifeling bij de Ridders, de knechten, de boerenjongens en de meiden en vrouwen die zoo wonderlijk verlegen dat Hospitaal bezetten achter de ongevoeligheid van hun meesters en van enkele rauwe misdadigersnaturen aan. Zij riepen alleen maar: „Goud! — Hier zal het zijn!” Want overal moest het zijn, dat hadden de meest geloofwaardige monden hen toch gezegd, monden van priesters en monniken, en van Ridders met het Kruis van den Tocht op den schouder! En misschien was dus juist door de sluwe Joden hier in dit huis van de armen alles verborgen om de Christenen te misleiden en het zoo hun Heiligen Tocht te

330